مهدی مدیری
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 2-7
چکیده
این پژوهش به توسعه روش هایى براى ارائه اطلاعات مکانى و جغرافیایى در رایانه هاى شخصى و به صورت آنى براى کاربر در حال حرکت مى پردازد. به ویژه کاربرى که باید یک نقشه کلى را به همراه خود داشته باشد تا بتواند راه هاى اصلى مورد نیاز را پیدا نماید، از طرف دیگر کاربر به یک نقشه کوچک مقیاس نیاز دارد تا بتواند به مقصد نهایى در مسیر دست یابد. ...
بیشتر
این پژوهش به توسعه روش هایى براى ارائه اطلاعات مکانى و جغرافیایى در رایانه هاى شخصى و به صورت آنى براى کاربر در حال حرکت مى پردازد. به ویژه کاربرى که باید یک نقشه کلى را به همراه خود داشته باشد تا بتواند راه هاى اصلى مورد نیاز را پیدا نماید، از طرف دیگر کاربر به یک نقشه کوچک مقیاس نیاز دارد تا بتواند به مقصد نهایى در مسیر دست یابد. راه حلى که براى دستیابى به این نیازمندى کاربرد نقشه در نظر گرفته شده ایجاد یک نقشه با مقیاس متغیر مى باشد، به طورى که این نقشه پیوسته براى پیدا نمودن موقعیت کاربر در حال تغییر مقیاس باشد و در ابتدا باید در قسمت بزرگ مقیاس نقشه قرار گیرد. در خصوص روابطى که براى یک نقشه ى با مقیاس متغیر استفاده مى شود، تشریح و ویژگى ها و خصوصیات این روابط است که مورد بررسى قرار مى گیرد. اهمیت مقاله و دامنه پژوهش نشان مى دهد نقشه هاى با مقیاس متغیر در رایانه هاى شخصى و سامانه هاى سیار مثل تلفن همراه از مزایاى قابل توجهى برخوردارند.
بهمن کارگر
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 8-10
چکیده
امروزه گسترش بى رویه ى حاشیه نشینى یکى از مشکلات عمده و اساسى در امر مدیریت شهرى است که نمى توان نسبت به آن بى تفاوت بود. از آنجا که حاشیه بر متن تأثیر مستقیم دارد، اتفاقات سالهاى اخیر نشان داده، افرادى که در حاشیه کلانشهرها ساکن شده اند و در بیشتر موارد از شهرهاى کوچکتر و حتى کشورهاى اطراف مهاجرت(1) نموده اند، با ...
بیشتر
امروزه گسترش بى رویه ى حاشیه نشینى یکى از مشکلات عمده و اساسى در امر مدیریت شهرى است که نمى توان نسبت به آن بى تفاوت بود. از آنجا که حاشیه بر متن تأثیر مستقیم دارد، اتفاقات سالهاى اخیر نشان داده، افرادى که در حاشیه کلانشهرها ساکن شده اند و در بیشتر موارد از شهرهاى کوچکتر و حتى کشورهاى اطراف مهاجرت(1) نموده اند، با ورودشان به کلانشهرها معضلاتى مانند بیکارى، مشکلات اجتماعى، فرهنگى و... را به دنبال دارند. از سوى دیگر حاشیه نشینى معضلى است که باید به حل جدى و فورى آن اهتمام گردد زیرا مشکلات این گونه، متن شهر را نیز تحت تأثیر قرار داده و میزان رشد و پیشرفت آن را تا حد قابل توجهى کاهش مى دهد.
محمدحسن نامی؛ رضا آقا طاهر
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 11-18
چکیده
مدیریت، هنر تصمیم گیرى مى باشد. در محیط هاى شهرى که مجموعه اى پیچیده از طیف گسترده اى از اجزا و تعامل ها مى باشند، مدیران مى بایست هنر تصمیم گیرى خود را در سطحى بالا به معرض نمایش بگذارند. اهمیت این امر زمانى تشدید مى شود که بدانیم محیط هاى شهرى آسیب پذیرترین محیط ها درمعرض بحران ها بالاخص مخاطرات ...
بیشتر
مدیریت، هنر تصمیم گیرى مى باشد. در محیط هاى شهرى که مجموعه اى پیچیده از طیف گسترده اى از اجزا و تعامل ها مى باشند، مدیران مى بایست هنر تصمیم گیرى خود را در سطحى بالا به معرض نمایش بگذارند. اهمیت این امر زمانى تشدید مى شود که بدانیم محیط هاى شهرى آسیب پذیرترین محیط ها درمعرض بحران ها بالاخص مخاطرات طبیعى مى باشند. به علاوه نتایج حاصل از وقوع چنین مخاطراتى همه جانبه بوده و تلفات انسانى، خسارات اقتصادى و اجتماعى مختلفى را موجب مى گردد. یکى از شناخته شده ترین مخاطرات تهدیدکننده ى محیط هاى شهرى زمین لرزه مى باشد. فراوانى وقوع زمین لرزه ها ونتایج حاصل از آنها بالاخص در مناطقى که مستعد وقوع زمین لرزه مى باشد سبب گردیده است تا مدیران شهرى تحت فشارهاى مختلف از سوى جامعه و سیاستگذاران ملزم به اتخاذ راهکارهاى کارآمد براى پرداختن به این امر باشند. این راهکارها را مى توان در حوزه ى سیاستگذارى و تعیین استراتژى به منظور ایجاد سطح مناسبى از هماهنگى وبدنبال آن یکپارچه سازى منابع براى پرداختن به امر مدیریت بحران زمین لرزه و همچنین استفاده از تحقیقات و فنآورى هاى مختلف براى شناخت وجوه مختلف پدیده ى زمین لرزه و تأثیرات آن مشاهده نمود. با این اوصاف مدیریت بحران هاى شهرى را مى توان به صورت ترکیبى یکپارچه از استراتژى ها، سیاستگذارى ها، تحقیقات و فناورى تعریف نمود. در این راستا تلاش هاى بین المللى در جهت ایجاد استراتژى هاى کلان و ترغیب جوامع به دنباله روى آنها به منظور تأمین سطح مناسبى از امنیت و رفاه زندگى شهرى بیانگر اهمیت فراگیر مدیریت بحران شهرى و بالاخص زمین لرزه مى باشد. از آنجایى که ایران و بویژه شهر تهران همواره در معرض وقوع زمین لرزه قرار دارند، در این مقاله به بررسى فعالیت هاى به عمل آمده در زمینه مخاطرات طبیعى زمین لرزه، بالاخص در محیط هاى شهرى در سطح جهان و ایران، مى پردازیم.
علی شکور؛ رفعت شکری؛ مرتضی زراعتی
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 19-24
چکیده
شهر یکى از پدیده هاى ساخت بشر در محیط زیست به شمار مى رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعى و اقتصادى و مانند آنهاست ولى این موارد اهداف شهرى به شمار نمى روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگى در آن اقدام نموده است. شهرها بایستى بر مبناى نقش و وظیفه اى که در سطح منطقه دارند. انجام ...
بیشتر
شهر یکى از پدیده هاى ساخت بشر در محیط زیست به شمار مى رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعى و اقتصادى و مانند آنهاست ولى این موارد اهداف شهرى به شمار نمى روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگى در آن اقدام نموده است. شهرها بایستى بر مبناى نقش و وظیفه اى که در سطح منطقه دارند. انجام وظیفه کنند و به نحوى در تمامى ابعاد توسعه یابند که اثرات منفى خود را به حداقل برسانند. بنابراین لازم است برنامه ریزى هاى شهرى به نحوى به اجرا درآیند که به سکونتگاه ها و الگوهاى سازمانى و نوع فعالیت هاى انسانى بصورت یک جامعه بزرگ نگریسته شود. بنابراین بیشترین هدف بر این اصل قرار دارد که برنامه ریزى هاى شهرى همگام با هم پیش روند. سلسله مراتب شهرى طبق یک تعریف عبارتند از: طبقه بندى شهرهاى واقع در یک محدوده جغرافیایى بر اساس شاخص هاى جمعیتى و اهمیت و نقش عملکرد ادارى آنها به طورى که با یک محاسبه و نظم قابل سنجش بتوان شهرها را در گروه هاى مختلف دسته بندى نمود. چنانچه مى دانیم سلسله مراتب شهرى در بسیارى از استان هاى کشور ما ناموزون است و اختلافات زیادى بین شهرها از لحاظ رتبه بندى آنها براساس شاخص ها به چشم مى خورد. شهرهاى استان فارس نیز داراى سلسله مراتب منظمى نیستند و علل و عواملى باعث شده که این سلسله مراتب مشکلاتى را ایجاد نماید. در پژوهش حاضر سلسله مراتب شهرى استان فارس بر اساس سه الگوى متفاوت بررسى و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصله با یکدیگر مقایسه و سلسله مراتب شهرى آن تعیین و راهکارهایى جهت بهبود وضعیت رتبه بندى آن ارائه گردیده است.
علی ظفری
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 25-26
چکیده
بنا به تعریف سازمان بین المللى نقشه بردارى (FIG)، کاداستر فهرست مرتب شده اى از اطلاعات قطعات زمین، در داخل مرز جغرافیائى یک کشور یا یک منطقه مى باشد که با نقشه بردارى از حدود قطعات شروع مى گردد. همچنین سایر مشخصات مورد نیاز مانند حقوق ملکى، کاربرى، اندازه و ارزش به نقشه بزرگ مقیاس قطعات ضمیمه شده و به طور رسمى به ثبت مى رسد. ...
بیشتر
بنا به تعریف سازمان بین المللى نقشه بردارى (FIG)، کاداستر فهرست مرتب شده اى از اطلاعات قطعات زمین، در داخل مرز جغرافیائى یک کشور یا یک منطقه مى باشد که با نقشه بردارى از حدود قطعات شروع مى گردد. همچنین سایر مشخصات مورد نیاز مانند حقوق ملکى، کاربرى، اندازه و ارزش به نقشه بزرگ مقیاس قطعات ضمیمه شده و به طور رسمى به ثبت مى رسد. امروزه پیشرفت علوم انفورماتیک به طور عام و علوم ژئوماتیک به طورخاص، باعث گردیده که سیستم هاى قدیمى کاداستر و نقش نقشه برداران در آن متحول گردد. بر این اساس در این مقاله، سیستم کاداستر قدیمى متحول شده با نام کاداستر 2014 و نقش نقشه برداران در این سیستم جدید تعریف مى گردد.
رضا مومن زاده
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 27-34
چکیده
کشورى که از فقدان یا کمبود منابع قدرت ملى رنج مى برد، مسلما از تأمین امنیت ملى خود عاجز خواهد بود. جغرافیا کماکان به عنوان یکى از عوامل اصلى و به تعبیرى پایدارترین عنصر قدرت ملى قلمداد مى شود. رابطه جغرافیا و استراتژى را مى توان از دو زاویه مورد توجه قرار داد. یکى این که، جغرافیا به عنوان یک منبع مهم قدرت ملى، چه فرصتها و محدودیت ...
بیشتر
کشورى که از فقدان یا کمبود منابع قدرت ملى رنج مى برد، مسلما از تأمین امنیت ملى خود عاجز خواهد بود. جغرافیا کماکان به عنوان یکى از عوامل اصلى و به تعبیرى پایدارترین عنصر قدرت ملى قلمداد مى شود. رابطه جغرافیا و استراتژى را مى توان از دو زاویه مورد توجه قرار داد. یکى این که، جغرافیا به عنوان یک منبع مهم قدرت ملى، چه فرصتها و محدودیت هایى در ارتباط با استراتژى امنیت ملى کشور در اختیار قرار مى دهد. دوم این که، تأمین امنیت فضاى جغرافیایى که انسانها در آن زندگى مى کنند و با آن ارتباط اکولوژیک دارند، خیلى اهمیت دارد. لذا، گاهى جغرافیا بر امنیت ملى تأثیر دارد و گاهى امنیت بر سرزمین و جغرافیا تأثیرگذار است. بنابراین تعیین و نقش و جایگاه آن در فرایند تدوین استراتژى امنیت ملى، مستلزم شناخت صحیح مفاهیم اساسى مرتبط با جغرافیا و امنیت ملى است.
مجتبی قدیری معصوم؛ محمد مهدی ضیا نوشین؛ مسعود مهدوی
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 35-39
چکیده
دستیابى به توسعه پایدار روستایى مهمترین هدف برنامه ریزان روستایى به شمار مى رود. در این بین آب از دیر باز مهمترین عامل توسعه روستایى در ایران بوده است. آب به عنوان مهمترین و محدود کننده ترین نهاده تولیدى کشاورزى ایران شناخته شده است. با توجه به اینکه آب در کشاورزى منطقه نهادهاى مهم و بسیار محدود به شمار مى آید و نیز ...
بیشتر
دستیابى به توسعه پایدار روستایى مهمترین هدف برنامه ریزان روستایى به شمار مى رود. در این بین آب از دیر باز مهمترین عامل توسعه روستایى در ایران بوده است. آب به عنوان مهمترین و محدود کننده ترین نهاده تولیدى کشاورزى ایران شناخته شده است. با توجه به اینکه آب در کشاورزى منطقه نهادهاى مهم و بسیار محدود به شمار مى آید و نیز به دلیل تنگناهاى اقلیمى (خشکسالى هاى پى درپى) و عدم مدیریت آب، استفاده پایدار از آب به یک امر الزامى تبدیل شده است. مسائلى از قبیل فرسایش شدید آبى و خاکى، افت آبهاى سطحى و زیر زمینى، مصرف بیش از اندازه آب در بخش کشاورزى، فقدان زیر ساخت هاى مناسب تهدید کننده توسعه پایدار کشاورزى منطقه مورد مطالعه هستند. این در حالى است که اقتصاد منطقه و روستاییان این منطقه به شدت به منابع آبى موجود در منطقه وابسته هستند. در این مقاله با مطالعه ادبیات موضوع به شناخت شاخص هاى پایدارى منابع آبى پرداخته و بر اساس این شاخص ها به تهیه و تکمیل پرسش نامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات ؛ و سپس به بررسى و ارزیابى وضعیت پایدار منابع آبى دهستان کوهین پرداخته شده است. بنابراین براى حفظ آینده کشاورزى منطقه، وضعیت آن مورد ارزیابى قرار مى گیرد و محدودیت ها و عوامل ناپایدارى منابع آب شناسایى و در جهت رفع این موانع ضوابط، مقررات و مدیریت صحیح مورد بررسى قرار گرفته و در پایان پیشنهاداتى ارائه مى گردد.
رحمت محمدزاده
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 40-48
چکیده
توسعه سیاست حمایت اقتصادى دولت هاى ترکیه، برحذف نابرابرى هاى منطقه اى در رشد اقتصادى تأکید داشته، لیکن این سیاست ها در بسیارى از استان ها با عدم موفقیت مواجه گردیده است. دلایل اساسى چندى براى شکست این برنامه ها وجود دارد. یکى از دلایل اصلى این مسئله، اجراى برنامه هاى غیرمؤثر و ناهماهنگ بدون سرمایه گذارى هاى کافى ...
بیشتر
توسعه سیاست حمایت اقتصادى دولت هاى ترکیه، برحذف نابرابرى هاى منطقه اى در رشد اقتصادى تأکید داشته، لیکن این سیاست ها در بسیارى از استان ها با عدم موفقیت مواجه گردیده است. دلایل اساسى چندى براى شکست این برنامه ها وجود دارد. یکى از دلایل اصلى این مسئله، اجراى برنامه هاى غیرمؤثر و ناهماهنگ بدون سرمایه گذارى هاى کافى مى باشد که در صورت سرمایه گذارى هاى اساسى در طرح هاى توسعه - از طریق سرمایه گذارى داخلى یا بطور خاص از جامعه اروپا - و سازماندهى کاراى مطابق با نیازهاى منطقه اى کشور، ترکیه به سوى رشد اقتصادى متعادل منطقه اى سوق خواهد یافت.
علیرضا آزموده اردلان؛ عبدالحسین حاجی زاده
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 49-53
چکیده
در این مقاله روش هاى مختلف تعیین موقعیت زیر دریائى شامل LBL,SBL,USBL,GIB و ترکیبى از آنها معرفى مى شود و مزایا، معایب و کاربردهاى هر کدام به صورت جداگانه ارائه، سپس مطابق با شرایط محیطى منطقه نظیر عمق، توپوگرافى، نویزهاى مزاحم و غیره، سیستم مناسب ارائه مى شود و در نهایت با توجه به اینکه کشور ایران از قسمت جنوب، به آب هاى استراتژیک، ...
بیشتر
در این مقاله روش هاى مختلف تعیین موقعیت زیر دریائى شامل LBL,SBL,USBL,GIB و ترکیبى از آنها معرفى مى شود و مزایا، معایب و کاربردهاى هر کدام به صورت جداگانه ارائه، سپس مطابق با شرایط محیطى منطقه نظیر عمق، توپوگرافى، نویزهاى مزاحم و غیره، سیستم مناسب ارائه مى شود و در نهایت با توجه به اینکه کشور ایران از قسمت جنوب، به آب هاى استراتژیک، دریاى عمان و خلیج فارس متصل مى باشد، سیستم مناسب براى هر کدام ارائه مى شود.
حمید عنایتی ( گردآوری و تنظیم)
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 54-56
چکیده
امروزه سرعت بخشیدن در تولید نقشه هاى رقومى سه بعدى با توجه به روش هاى نوین فتوگرامترى با استفاده از تکنولوژى اتوماتیک به طور کامل تحقق نیافته و زمان تولید نقشه براى مدیران اجرایى و کاربران در اجراى پروژه هاى مختلف که نیاز ضرورى به نقشه دارند یک موضوع حائز اهمیت بشمار مى آید. لذا با توجه به موضوع مطرح شده این مسئله مطرح است که ...
بیشتر
امروزه سرعت بخشیدن در تولید نقشه هاى رقومى سه بعدى با توجه به روش هاى نوین فتوگرامترى با استفاده از تکنولوژى اتوماتیک به طور کامل تحقق نیافته و زمان تولید نقشه براى مدیران اجرایى و کاربران در اجراى پروژه هاى مختلف که نیاز ضرورى به نقشه دارند یک موضوع حائز اهمیت بشمار مى آید. لذا با توجه به موضوع مطرح شده این مسئله مطرح است که آیا مى توان محصول دیگرى با سرعت بالا تولید نمود که بتواند جایگزین مناسبى براى نقشه هاى مورد نظر بشمار آید و امکان پاسخگویى به نیازهاى کاربران را داشته باشد؟
مسعود تقوایی؛ مرتضی فاضلی
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 57-60
چکیده
رشد شتابان شهرنشینى و رشد کلان شهرها در کشورهاى در حال توسعه، حرکت اقتصاد امروز و فردا به سمت خصوصیات و خصلت هاى شهرى، تحمیل شرایط زیست محیطى و جغرافیایى به جوامع و سمت گیرى جهان به سوى نظامى یکپارچه، سبب شده است که ضرورت دانشى چند وجهى به نام مدیریت شهرى بیش از پیش احساس شود. رعد و برق و صاعقه دو پدیده بسیار جالب هستند که از دیرباز ...
بیشتر
رشد شتابان شهرنشینى و رشد کلان شهرها در کشورهاى در حال توسعه، حرکت اقتصاد امروز و فردا به سمت خصوصیات و خصلت هاى شهرى، تحمیل شرایط زیست محیطى و جغرافیایى به جوامع و سمت گیرى جهان به سوى نظامى یکپارچه، سبب شده است که ضرورت دانشى چند وجهى به نام مدیریت شهرى بیش از پیش احساس شود. رعد و برق و صاعقه دو پدیده بسیار جالب هستند که از دیرباز بشر در مقابل آنان بى دفاع و محکوم به شکست بوده است و مدت زیادى نیست که توانسته با تکیه بر علم هدایت الکتریکى جان و سازه هاى دست ساخته خویش را از هجوم غیر قابل پیش بینى صاعقه محفوظ بدارد. در این تحقیق که از روش کتابخانه اى استفاده شده است، اطلاعات از منابع و کتب مختلف با استفاده از روش فیش بردارى جمع آورى و طبقه بندى شده است. یافته هاى این تحقیق نشان مى دهد که، ابعاد وسیع خسارات و تلفات ناشى از صاعقه، نیاز به پژوهش هاى کاربردى گسترده اى در زمینه بهینه کردن و ایمن سازى شهرها دارد. در این راستا، در طرح هاى توسعه شهرى، کاهش آسیب پذیرى شهروندان و جامعه در معرض پدیده صاعقه ضرورت دارد. بنابراین، براى توسعه پایدار، شهرها باید در جهت پایدارى خود تلاش کنند. با همین دیدگاه است که باید شهرها و شهروندان را با شیوه هاى ارتقاى آمادگى از جمله مانورهاى مقابله با بحران در مقابل بلایاى طبیعى (صاعقه) آموزش داد، تا بتوانند به حیات و رشدشان ادامه دهند.
مهران مقصودی؛ بهرام نکوئی صدری
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، صفحه 61-64
چکیده
ژئوتوریسم به عنوان زیر شاخه هایى از توریسم طبیعت گرا (اکوتوریسم) در کنار دیگر زمینه هاى مربوط به گردشگرى مانند گردشگرى روستایى، فرهنگى و... زمینه بالقوه اى براى اشتغال عده کثیرى از متخصصین وابسته را داراست. این صنعت مى تواند نقش مؤثرى در تحول اقتصادى کشور داشته باشد، به همین دلیل است که صنعت توریسم را مهمترین صنعت جهان ...
بیشتر
ژئوتوریسم به عنوان زیر شاخه هایى از توریسم طبیعت گرا (اکوتوریسم) در کنار دیگر زمینه هاى مربوط به گردشگرى مانند گردشگرى روستایى، فرهنگى و... زمینه بالقوه اى براى اشتغال عده کثیرى از متخصصین وابسته را داراست. این صنعت مى تواند نقش مؤثرى در تحول اقتصادى کشور داشته باشد، به همین دلیل است که صنعت توریسم را مهمترین صنعت جهان مى دانند. البته تصور عده زیادى از متخصصین و غیرمتخصصین از صنعت توریسم، فقط توریسم تفریحى است و این بر خلاف دیدگاه هاى جدید مطرح شده در این زمینه در جهان است. در واقع امروزه در بسیارى موارد گردشگران جوامع پیشرفته به دنبال علم، فرهنگ و جاذبه هاى اکولوژیکى، ژئومورفولوژیکى و زمین شناسى مىباشند. شایان ذکر است که در ایران این صنعت هنوز به خوبى شناخته نشده است و امکانات بالقوه ایران در این خصوص تاکنون مورد ارزیابى قرار نگرفته است. ایران با تنوع ساختارهاى ژئومورفولوژیکى و زمین شناسى از تنوع بسیار وسیعى در این خصوص بر خوردار بوده و عرصه هاى جدیدى در زمینه صنعت گردشگرى کشور مطرح مى نماید. با توجه به مطالب فوق شناسایى و بازار یابى پدیده هاى ژئوتوریسمى و اکوتوریسمى ایران، به منظور بهره بردارى از این پتانسیل عظیم، امرى اجنتاب ناپذیر جلوه مى نماید. در این مقاله سعى شده تا ضمن بررسى مفاهیم و ابعاد ژئوتوریسم برخى ویژگى ها و جاذبه هاى کلى ژئوتوریسمى ایران بر شمرده شود.