نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی (هیدروکلیماتولوژی)

چکیده

فرآیند تبدیل آب مایع به بخار را تبخیر گویند. در سیکل هیدرولوژی، تبخیر پدیده پیچیده ­ای است که محاسبات گسترده ­ای را طلب می­ کند. در این تحقیق سعی شده تا روش ساده ­ای جهت محاسبه تبخیر پتانسیل ارایه گردد و با کمک گرفتن از روش ­های آماری و عناصر اقلیمی مؤثر در تبخیر، میزان تبخیر انجام شده از سطوح آبی محاسبه شود. در این روش از رگرسیون چند متغیره و معادله خط استفاده گردید و از آمار تشت تبخیر به عنوان متغیر تابع و از فاکتورهای دما و کسری اشباع به عنوان متغیرهای مستقل استفاده گردیده است. در نهایت از طریق معادله سه مجهولی، مقادیر مورد نیاز معادله خط، محاسبه شده و براساس این معادله با داشتن دما و کسری اسباع، میزان تبخیر پتانسیل از سطوح آبی قابل محاسبه است. نتایج حاصل از این روش، همخوانی نزدیکی با تبخیر اندازه­ گیری شده از تشت دارد.

عنوان مقاله [English]

Estimating Potential Evaporation Using Multi-Variable Regression

نویسنده [English]

  • Mahdi Nourbakhsh

Master of Natural geography (Hydro-Climatology)

چکیده [English]

Evaporation is change of liquid water into vapor. In hydrological cycle, evaporation is a complex phenomenon whose estimation requires great deal of calculations. In this study, it has been tried to present a simple method for calculating potential evaporation, and to calculate evaporation from water surfaces using statistical methods and climatic factors effective in evaporation. In this method, multi-variable regression and linear equation have been utilized. Statistical data of evaporation from tank has been used as function’s variable and factors of temperature and saturation deficit have been taken as independent variables. Finally, numerical values required by equation of line have been calculated using three-variable (three-unknown) equation; thus, the amount of potential evaporation from water surfaces is calculable if temperature and saturation deficit are known. The results from this method are in good agreement with the measured amounts of evaporation from the tank.

1- ام، آر، اشپیگل؛ نظریه­ها و مسایل آماری، ترجمه پرویز نیساری، حمیده اسدی.
2- بای بوردی، محمد؛ اصول مهندسی آبیاری، انتشارات دانشگاه تهران، جلد اول، چاپ ششم، سال 1372.
3- جان، هوچانگ؛ اقلیم و کشاورزی، ترجمه، امین علیزاده، عوض کوچکی، انتشارات جاوید، چاپ اول، سال 1368.
4- ژ، رمینرانس؛ مهندسی هیدرولوژی: ترجمه حسن صدفی، چاپ اول، جلد اول.
5- علیزاده، امین؛ اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ چهارم، سال 1371.
6- علیجانی، بهلول، کاویانی، محمدرضا؛ مبانی آب و هواشناسی؛ انتشارات سمت، چاپ دوم.
7- نجمایی، محمد؛ هیدرولوژی مهندسی، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ دوم، جلد اول، سال 1369.
8- نوربخش، مهدی؛ هیدروکلیماتولوژی حوضه آبی سواران، رساله کارشناسی ارشد گروه جغرافیا، دانشگاه اصفهان، سال 1375.
9- Penman, H. L. 1956 a "Estimating evaporation" Transacions, American Geophysical union.