نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت دانشگاه امام حسین (ع)

چکیده

کشور جمهوری اسلامی ایران به علت موقعیت جغرافیایی که دارای تغییرات ارتفاع، دوری از دریا، گستردگی و فاصله زیاد شمال و جنوب که از عرض جغرافیایی 30 درجه تا 60 درجه شمال را دربر می­ گیرد، دارای آب و هوای بسیار متنوع می باشد. به طوری که شرایط رطوبتی در این سرزمین از زمینهای فوق ­العاده خشک تا زمین های بسیار مرطوب را شامل می ­گردد. میزان بارندگی، در مناطق مختلف کشور دارای نوسان بوده و از سالی به سال دیگر بسیار متغیر است. خشکسالی متوالی که بعضی اوقات با ریزش­ های استثنایی شکسته می­ شود. کمبود و محدودیت منابع آب را به وجود می­ آورد.
در حال حاضر با توجه به وضعیت اقلیمی و منابع آبی کشور ، افزایش جمعیت، تقاضای رفاه عمومی، بهداشت شهری و صنعتی و همچنین اختصاص سهم آب به محیط زیست در سالهای اخیر، عواملی هستند که به عنوان افزایش دهنده مصرف آب در کشور شناخته می­ شوند و اکنون مسئله اصلی کشور ما، کم آبی مزمن ناشی از خشکسالی­ های مکرر در مقابل جمعیت رو به افزایش است. با بررسی هایی که در این مقاله در خصوص ساختار مصرف آب، تغییرات سرانه منابع آب و همچنین راندمان آبیاری در اراضی کشاورزی براساس مطالعات طرح جامع آب کشور انجام شده، محدودیت و کمبود منابع آب به هیچ وجود اجازه افزایش سطح زیر کشت را نمی ­دهد و در حال حاضر برای تأمین و رفع نیازهای آبی کشور، صرفه­ جویی و استفاده بهینه ضروری است.

عنوان مقاله [English]

Climatic Conditions of Iran and Shortage of Water Resources

نویسنده [English]

  • Ali Sa'iidi

Member of Faculty, Imam Hosein University

چکیده [English]

The country of the Islamic Republic of Iran has a very diverse climate due to geographical conditions such as changes of altitude, distance from the sea, and the long distance between north and south, which extends from latitudes of 30 degrees to 60 degrees of the north. Consequently, the humidity conditions in this land range from ultra-dry to very wet areas. The rainfall level fluctuates in different parts of the country and varies greatly from year to year. Sequential droughts that are sometimes broken with exceptional rainfalls, cause the shortage and limitation of water resources.
Currently, due to the country's climate and water resources, population growth, demand for public welfare, urban and industrial health, as well as the allocation of water to the environment in recent years, water assumption in the country has increased, and today the main problem in our country is the chronic water shortage due to frequent droughts accompanied by increase in population. According to studies on water consumption structure in this research, water per capita changes and irrigation efficiency in agricultural lands based on comprehensive water plans of the country, the limitations and scarcity of water resources do not allow any increase of the area under cultivation. At the moment, saving and optimization of consumption is essential to meet the country's water needs.

1- بولتن کمیسیون آب – کمیسیون آب شورای پژوهشهای علمی کشور – شماره (3) – زمستان 1371.
2- بولتن کمیسیون آب – کمیسیون آب شورای پژوهشهای علمی کشور – شماره (6) – پاییز 1372.
3- بولتن وضعیت منابع آب کشور – سال هشتم – شماره 12 – اردیبهشت 1375 – سازمان تحقیقات منابع آب وزارت نیرو.
4- سالنامه هواشناسی – سازمان هواشناسی کشور.
5- طرح جامع آب کشور – گزارش سراسری کشاورزی مصارف نیاز آبی – مهندسان مشاور آب – شرکت مهندسی مشاورجاماب.
6- منابع آب و خاک، نحوه بهره­برداری در گذشته و حال – برنامه 5 ساله کشاورزی – برنامه دوم توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی – سازمان برنامه و بودجه کشور.
7- نشریه آب و توسعه – فصلنامه امور آب وزارت نیرو – سال ششم – شماره دوم و سوم تابستان و پاییز 1377.