فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

فرم های ضروری نشریه

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

راهنمای تنظیم مقاله

تحلیلى بر مدیریت توزیع و مصرف منابع آب در شبکه آبیارى زاینده رود (سمت راست سد انحرافى نکو آباد در دهه 80-1370)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

اراضى سمت راست سد انحرافى نکوآباد در محلى از حوضه زاینده رود قرارگرفته که قسمت بالادست رودخانه بوده و به علت موقعیت سرآب بودن تصور آن است که اصولاً نباید با کمبود آب روبرو باشد و مدیریت توزیع آب ظاهرا امرى ساده به نظرمى‏رسد. اما با هر نوع تغییرى در میزان آب قابل دسترس و از آن جمله وقوع خشکسالى کارایى مدیریت و برنامه ریزى اعمال شده مورد آزمون قرار مى‏گیرد.
مهمترین منابع آب مورد استفاده در اراضى ناحیه موردبحث، آب‏هاى سطحى (آب رودخانه زاینده روداز طریق کانال) و آبهاى زیرزمینى (چاههاى سطحى، نیمه عمیق و عمیق) مى‏باشد.
پژوهش در تهیه این مقاله با استفاده از اسناد و گزارشات علمى معتبر در سطح ملى و بین‏المللى، کارمیدانى، انجام مصاحبه و بررسى نتایج 23 پرسشنامه مربوط به 23 روستا در تابستان 82 و همچنین به کارگیرى نرم‏افزار(Excel) همراه بوده است. نتایج بدست آمده از تحلیل داده‏ها نشان مى‏دهد که میزان خالص نیاز آبى گیاهان زراعى منطقه با توجه به الگوى کشت در دهه 80-70 حدود 135 میلیون مترمکعب و نیاز آب ناخالص گیاهان حدود 373 میلیون مترمکعب آب مى‏باشد. باید دانست که متوسط برداشت آب در این دهه در امر زراعت حدود 500 میلیون مترمکعب یعنى بالغ بر 34 درصد، بیش از نیاز ناخالص منطقه بوده است .
نتیجه این پژوهش آنست که به نظرمى‏رسد مى‏بایستى همکارى گسترده‏اى براى رسیدن به یک مدیریت صحیح و دراز مدت در توزیع منابع آب و کنترل مصرف، بین سازمان آب، اداره کشاورزى و مخصوصا زارعین نکوآباد صورت گیرد تا توزیع و بهره‏بردارى از منابع آب وضعیت پایدارترى داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Water Distribution and Consumption Management in the Irrigation Network of Zayande Rood (The Right Side of Diversion Dam of Nekoo Abad during 1991-2001)

نویسندگان [English]

  • Iran Ghazi
  • Hosein Zare'an
  • Alireza Ma'manpoush

چکیده [English]

The lands on the right side of the Nekooabad Diversion Dam are located at a place near the upstream part of the Zayandeh Rud river’ basin, and due to this position it is at first thought that in principle it should not face any shortage of water, and water distribution management seems to be a simple matter. However, with any change in the amount of available water, including occurrence of drought, the effectiveness of implemented management and planning is challenged.
The most important water resources used in the area concerned are surface waters (water of the Zayandeh Rud river through canal) and underground waters (surface, half-deep and deep wells).
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • sustainable management of water distribution
  • diversion dam of Nekoo Abad
  • surface water
  • Underground water
  • plant's water requirements
مراجع
1 - اداره هواشناسى اصفهان، 1382، داده‏هاى اقلیمى‏ایستگاههاى نمونه، ایستگاه از ن سنجى‏ومطالعات جوبالاى اصفهان.
2 - اداره امورآب شهرستان فلاورجان، 1383، (آرشیو).
3 - بخشدارى پیربکران، 1382، داده‏هاى جمعیتى منطقه فلاورجان.(آرشیو)
4 - جاماب، اسفند، 1370، طرح جامع آب کشور، جلدمنابع آبهاى زیرزمینى حوزه آبریز زاینده رود، وزارت نیرو
5 - جعفرپور، ابراهیم، 1364، مطالعات طرح تغییرمحورمجتمع فولادمبارکه، جلدپنجم، مطالعات اقلیم.
6 - جهادکشاورزى اصفهان، 1379.(آرشیو)
7 - حسینى‏ابرى، سیدحسن، 1379، زاینده روداز سرچشمه تامرداب، نشرگلها، اصفهان.
8 - دفترمطالعات آب ومحیط زیست، 1382،
9 - زارعان حسین، 1383، مدیریت منابع آب درشبکه آبیارى سمت راست سدانحرافى نکوآبادباتأکیدبراقلیم، پایان نامه کارشناسى ارشد.
10 - ساز مان آب منطقه‏اى اصفهان، شهریور1370، گزارش مطالعات آبهاى زیرزمینى لنجان وسمیرم سفلى .
11 - ساز مان آب منطقه‏اى اصفهان، 1383.(آرشیو)
12 - سینگ جاسبرودیلون اس .اس،1374، جغرافیاى کشاورزى، ترجمه دهقانیان سیاوش ،کوچکى عوض وکلاهى على، انتشارات دانشگاه فردوسى مشهد.
13 - علیزاده، امین، 1380، اصول هیدرولوژى کاربردى، دانشگاه امام رضا(ع)، مشهد.
14 - غاز ى، ایران، 1382، توسعه ومدیریت پایدارحوضه رودخانه‏ها، فصلنامه تحقیقات جغرافیایى، شماره 68،صفحات 128 تا 144.
15 - غاز ى، ایران، 1383، نگرشى اکوسیستمى‏به حوضه زاینده رود" راهى به سوى پایدارى تالاب گاوخونى" مقاله ارائه شده به سمینارحوضه زاینده رود، تالاب گاوخونى وتوسعه پایدار، استاندارى اصفهان 30 و31 اردیبهشت ماه 1383، صص 77تا90.
16 - غیورحسنعلى، 1376، بررسى تغییرات بارش درچندایستگاه ایران فصلنامه تحقیقات جغرافیایى شماره پیاپى 39، زمستان 1374، ص 55تا72.
17 - فرماندارى مبارکه، 1382، داده‏هاى جمعیتى منطقه مبارکه.(آرشیو)
18 - فرشى، على اصغر، 1376، مؤسسه تحقیقات خاک وآب،(تحقیقات میدانى مرکزتحقیقات کشاورزى استان اصفهان)
19 - مأمن پوش، علیرضا، 1376، گزارش شبکه آبیارى سمت راست سدانحرافى نکوآباد.
20 - وزارت کشاورزى، 1378، نیاز آبى گیاهان زراعى وباغى، معاونت تحقیقات آموزش وترویج کشاورزى.
21 - ویدرزبروس، ویپونداستانلى، 1367، آبیارى، طراحى وعمل، ترجمه نى ریزى سعید، مرکزنشردانشگاهى.
22- Ghazi,I(2001):Water Resources Management and Planning in Iran:The Challenges of the Third World Development the Geographer,vol48,A.M.U,India,pp77-90.
23- Ghazi,I(2003):Legislative and Government Intervention in the Zayandeh Rud Basin ,Iran,Paper Presented at Workshop on the Commprehensive Assessment of River
Basins,Colombo,Sri-Lanka.October9-13/2003.
24- Newson,M.D and Ghazi,I(1995):River Management and Planning in the Zayandeh Rud Basin,Iran,Research
Bulletin,6(1.2)March,Isfahan University pp.40-50.
25- www.file:^Istation 90d$Environment.
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
دوره 14، شماره 53
اردیبهشت 1384
صفحه 14-21
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار