نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان

2 کارشناس ارشد جغرافیا

چکیده

رشد شهرنشینی و صنعت بر مبنای فنآوری جدید، امکانات تفریحی فراوانی را برای محیط شهری فراهم آورده است و شهروندان میتوانند ساعات زیادی از اوقات فراغت خود را در انواع کلوپها، مراکز رایانهای، باشگاهها و... بگذرانند. با این وجود به دلیل ماهیت وجودی انسان و انس او با طبیعت، استفاده از محیطهای طبیعی، فضای سبز و پارکها همواره جذاب و دلخواه بوده است.  فراهم نمودن زندگی آرام، زیبا و سالم جهت رفاه شهروندان نیازمند تفکر و اندیشهی خلاق آدمی است. خلق زیبایی، اندیشهی زیبا می طلبد و اندیشهی زیبا در فضایی زیبا خلق میگردد. گلهای زینتی در گلدانهای زیبا، صدای گوش نواز آب، سرسبزی درختان و چمنها، نیمکتهای راحت، تندیسهای مناسب و... آرامش را در فضای پارک به ارمغان میآورند و ناهنجاریهای شهری جای خود را به آسایش خیال میدهند. برای رسانیدن پارکهای شهری به فضاهای مطلوب و به دور از هر گونه تنش و عناصر ناهنجار رعایت اصول و استانداردهایی ضروری به نظر میرسد. استانداردهایی در مورد نیمکت ها، آبخوریها، روشنایی و ... که ما را در رسیدن به اهداف اصلی برنامه ریزی شهری (سلامت، آسایش و زیبایی) کمک مینماید. گرچه فضاهای سبز بنا به موقعیت و اهمیت خود نقشی اساسی در حفظ تعادل ایفا میکنند اما به خودی خود نمیتوانند از زیانهایی که فضای بیرون شهری را مورد تهاجم قرار میدهند جلوگیری کنند. با در نظر گرفتن این مسأله، روشن است که فضای سبز نمیتواند بدون یک برنامهریزی کلی،  کارایی لازم را علیه آلودگی محیط زیست داشته باشد. متأسفانه در پارکهای حاشیهی زایندهرود مسائل و مواردی به چشم میخورد که پائینتر از سطح استاندارد قرار دارند که از جملهی آنها میتوان به اکثر سرویسهای بهداشتی، آبخوریها، وسایل بازی کودکان و ... اشاره داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of parks and green space in the leisure time of citizens

نویسندگان [English]

  • Jamal Mohammadi 1
  • Marzieh Heydaribakhsh 2

1 Isfahan University

2 Geography

چکیده [English]

Growth in urbanism and industry have provided the urban environment with many recreational possibilities and citizens can spend their free time in different clubs, computer game centers, etc. Yet, using natural environment, green space and parks will always be interesting and desirable due to human nature. Providing a quiet, beautiful and healthy life for the citizens need a creative thinking. Creating beauty needs a beautiful mind, which in turn is created in a beautiful space. Decorative flowers in beautiful vases, soft sound of water, green trees and grasses, comfortable benches, appropriate statues create a peaceful space in the park in which urban raucousness is replaced with peace of mind. In order to develop urban parks into appropriate spaces without stress and unnatural elements, some standards and principles seem essential. Considering some standards in building benches, water tanks, lightening, etc. help us in achieving main goals of urban planning (health, tranquility, beauty). Although green spaces play an essential role in maintaining the balance, they cannot prevent damages threatening suburban spaces. Considering this, it is clear that without a general plan green space cannot have the necessary efficiency in reducing environmental pollution. Unfortunately, some items and issues are seen in parks surrounding Zayande Rud whose status is lower than the standard, among which we can refer to most of rest rooms, water tanks, children playing areas, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Green space
  • Isfahan
  • park
  • free time
  • citizens
  • urban environment
  • amenities
  • Zayande Rud
  1. آریان پور، علیرضا، 1365، پژوهشی در شناخت باغ‌های ایران و باغ‌های تاریخی شیراز، نشر تاریخ و فرهنگ ایران زمین
  2. احمدی، فرید، 1385، ساخت و ساز در اراضی کارخانه دخانیات اصفهان، ماه نامه فنی – تخصصی نما، شماره 143 – 142
  3. اسکندانی، جواد، 1370, طراحی محیط سبز، بی جا 
  4. باروقی، فریده،1383، کاربری فضای سبز شهری، از برنامه‌ریزی تا واقعیت، مجله شهرداری‌ها، سال پنجم، شماره ششم
  5. بیژن‌زاد، محمد رضا، 1369، بررسی فضای سبز شهر تهران، دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی
  6. بیک محمدی، حسن، 1386، اصفهان و گردشگری، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان
  7. تبریزی، نازنین، 1381، طراحی چشم‌انداز رودخانه‌های شهری، پیام سبز، شماره 10 و 11
  8. ترنر، تام، 1376، شهر همچون چشم‌انداز، ترجمه، نوریان، فرشاد، شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران
  9. جمشید زاده، ابراهیم،1381، مبانی طراحی فضای سبز شهری، پیام سبز،شماره 10 و 11

10. حافظ نیا، محمد رضا،‌ 1382، ‌مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، ‌انتشارات سمت،‌ چاپ هشتم، 333

11. دهخدا، علی اکبر، 1369، لغت نامه دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران

12. رحمانی، جواد و ماستیانی، حمیدرضا، 1381، اثاثه شهری، پیام سبز شماره 7

13. رضوانی، علی اصغر، 1374، روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر ایران، انتشارات پیام نور

14. روحانی، غزاله،1371، طراحی باغ و احداث فضای سبز، انتشارات فرهنگ جامع

15. رهنمایی، محمد تقی، 1369، جغرافیای اوقات فراغت و جهانگردی، جزوه درسی گروه جغرافیای دانشگاه تهران

16. زنگی‌آبادی، علی و تبریزی، نازنین، 1383، طراحی و برنامه‌ریزی مبلمان شهری، شریعه توس، مشهد

17. سعید‌نیا، احمد، 1379، فضای سبز شهری، کتاب سبز شهرداری، جلد نهم

18. سعیدی آشتیانی، حسین، 1363، پارک‌ها و تفرجگاه‌های ایران، چاپ کرج

19. سعیدی‌رضوانی،‌ نوید، 1375، شهرداری‌ها و اوقات فراغت شهروندان، وزارت کشور، تهران

20. شماعی، علی و پوراحمد، احمد، 1384، بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران

21. شیعه، اسماعیل، 1383، مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

22. صدر نوری، بهداد، اصول طراحی فضای سبز، سازمان پارک‌ها و فضای سبز، بی‌تا

23. ضرابی، اصغر و تبریزی، نازنین، 1385، برنامه‌ریزی بهینه فضای سبز شهری، فصلنامه سبزینه شرق

24. طباطبایی، محمد، 1370، نکات لازم برای طراحی پارک‌های شهری و جنگلی، جلد اول پارک‌های شهری، سازمان پارک‌ها

25. لوکوربوزیه (چهارمین کنگره بین المللی معماری مدرن)، 1312، منشور آتن، محمد منصور فلامکی، 1382، نشر فضا، چاپ دوم، 189

26. مجنونیان، هنریک، 1374، مباحثی پیرامون پارک‌ها، فضای سبز، تفرجگاه‌ها، سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران

27. محمدی، جواد،1383، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مکانیابی فضای سبز شهری، مجله شهرداری‌ها، شماره 44

28. موره, ژان پیر و دیگران،1373، فضاهای شهری (طراحی، اجرا و مدیریت)، مترجمان: حسین رضایی و دیگران، روابط عمومی شهرداری تهران

29. مهدی نژاد، محمود، 1370، فضای سبز و اثرات آن بر آلودگی هوا و تحلیلی بر وضعیت فضای سبز شهر اصفهان، رشد آموزش جغرافیا، شماره 25

30. مهرکش‌نیا، بهزاد و راعی فرد، رضا و آریان، علی، 1384، سفر و گردشگری، نشر نخست، مشهد

31. هدمن، ریچارد و یازوسکی، اندرو، 1381، مبانی طراحی شهری، راضیه رضازاده و مصطفی عباس زادگان، دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ سوم

32. هنرفر، لطف اله، 1372، آشنایی با شهر تاریخی اصفهان، انتشارات گلها،اصفهان

33. یگانه، مهرداد، 1379، استاندارد و استاندارد کردن، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران

  1. یوسفی، حسین و پرورش، عبدالرحیم و یوسفی، محمد، 1385، نهمین همایش ملی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان