نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده جغرافیا-دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

چکیده

فضای شهری همواره به عنوان بستری متأثر از فرایندهای مختلف اقتصادی- سیاسی بوده و مکان ظهور پدیدههایی چون بیعدالتی، کمبود بهداشت و درمان، بیکاری، اختلاف طبقاتی و... میباشد، که ریشه در سیاستهای اقتصادی دارد. در دوران زندگی بشر، همواره با ظهور مکتب و تفکری خاص محیط زندگی نیز تغییر کرده است. به بیانی دیگر محیط زندگی انسان به نحوی بیانگر اندیشه حاکم بر آن جامعه میباشد. در پشت صحنه، ایدئولوژی حاکم هدایتگر این تحولات میباشد. با توجه به تأثیرات چشم گیر این تفکرات بر محیط شهری لازم است این اندیشهها بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله تأثیر سیاست نئولیبرالیسم بر فضای شهری با تأکید بر شهرهای انگلستان، مورد بررسی قرار گرفته است. نئولیبرالیسم به عنوان سیاست پیشرو کشورهای صنعتی در دهه 70و80 پا به عرصه نهاد.این تفکر زاییده جهان سرمایه­داری است. در اینجا مفهوم جهانی شدن بستری برای این تفکر می­باشد. آنچه که نئولیبرالیسم نامیده می­شود در انگلستان و امریکا آغاز گردید. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر این تفکر بر روی فضای شهری انگلستان می­باشد. روش این پژوهش مبتنی بر روش­های توصیفی-تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Neoliberalism and its impact on urban space

نویسندگان [English]

  • Hosseyn Hataminejad 1
  • Amin Faraji 2

1 University of Tehran

2 Urban Planning

چکیده [English]

Urban environment has always been considered a context influenced by different economic-political processes, and a place for the emergence of phenomena like injustice, lack of healthcare, unemployment, class difference, etc. rooted in economic policies. In other words, human environment somehow represent the dominant idea of that society. In the background, dominant ideology guide these changes. Regarding the significant influences of these opinions on urban environment, it is necessary to investigate them. The present study explores the influence of neoliberalism policy on the urban environment focusing on cities in the United Kingdom. Neoliberalism emerged in 1970s and 1980s as a leading policy. This idea was born by the capitalistic world. Here, the concept of globalization is a context for this idea. What is known as neoliberalism first began in the United States of America and the United Kingdom. The present study seeks to investigate the influence of this ideology on British urban space. The research method used is descriptive-analytic.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neoliberalism
  • Urban Space
  • Capitalism
  • globalization
  • Thatcherism
  1. آربلانستر، آنتونی، ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمه عباس مخبر، نشر مرکز، 1367.
  2. باوو، ژان ژاک، مقدمه بر تحلیل فضایی ، یدا... فرید، نشر دانشگاه آزاد واحد اهر،اهر 1386.
  3. بحرینی، سید حسین، تجدد فراتجدد و پس از آن در شهرسازی، انتشارات دانشگاه تهران1378.
  4. بشیریه،حسین، آموزش دانش سیاسی، (مبانی علم سیاسی و نظری)، نشر نگاه معاصر،تهران، 1382.
  5. بشریه، حسین، جامعه شناسی سیاسی، نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، نشر نی، تهران، 1386 .
  6. بلانت آلیسون و جین ویلس، دگر اندیشی در فلسفه جغرافیا، ترجمه حسین حاتمی نژاد، انتشارات دانشگاه تهران، تهران1386.
  7. بهکیش، محمدمهدی، اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، نشر نی، تهران 1381.
  8. تقوایی، مسعود و زهتاب سروری، اثر لیبرالیسم بر فضای شهری، مجله سیاسی-اقتصادی، سال بیستم،شماره 217 و 218 –مهر و آبان 1384.
  9. پیرنیا،پرویز،دیدگاه نظری در جامعه شناسی و شهرنشینی(مکتب فن­شناختی یا تکنولوژیک)،فصلنامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی،سال پنجم،شماره هشتم و نهم،خرداد و تیر1370.
  10. رنای شورت، جان و یونگ هیوم کینگ، جهانی شدن و شهر، ترجمه احمد پور احمد و شایان،(قهرمان) رستمی. انتشارات جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی، تهران، 1384.
  11. رئیس دانا، فریبرز، اقتصاد سیاسی توسعه نشر نگاه، تهران 1381.
  12. زنگنه چگنی، یعقوب، کلانشهرها-جهانشهرها؛ جهانی شدن کشورهای جهان سوم، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 170-169، سال16، شماره اول و دوم، مهر و آبان 1380.
  13. زیاری کرامت ا... ، برنامه ریزی شهرهای جدید، سمت،تهران، 1384.
  14. ژرژ، تومه، توسعه فرهنگی و محیط زیست،ترجمه محمود شارع پور، نشر باز، تهران، 1380.
  15. سلیمانی، رضا، اقتصاد سیاسی کارکرد نو محافظه‌کاران در آمریکا، ماهنامه اقتصادی- سیاسی، سال چهارم، شماره1385،13.
  16. شکوئی، حسین، دیدگاه های نو در جغرافیای شهری، سمت،1385.
  17. صرافی، مظفر، شهری شدن جهان و جهانی شدن شهرها، طرح مسأله‌ای برای جنوب، فصلنامه اطلاعات، سیاسی-اقتصادی، شماره 155-156، مرداد و شهریور1379 .
  18. عبدا...، محمود، گفتمان‌های نئولیبرالیسم در اقتصاد سیاسی بین‌الملل . نئولیبرالیسم درونی شده ماهنامه اقتصاد سیاسی، سال چهارم، شماره14،1386.
  19. عظیمی، ناصر، شهرنشینی و مبانی نظام شهری، نشر نیکا، مشهد، 1381.
  20. فصیحی، حبیب الله، جهانی شدن و نا برابری در جوامع شهر و جنوب شرق آسیا،فصل نامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماده 170-169، سال 16، مهر و آبان 1380.
  21. کلاول،پل، تاریخ جغرافیا ،ترجمه سیروس سهامی،نشر محقق، مشهد، 1376.
  22. گیدنز، آنتونی، جهانی رها شده، ترجمه غلامرضا سعیدی و دیگران، نشر علم و ادب، تهران، 1378.
  23. مامفرد، لوئیز،فرهنگ شهرها، وزارت مسکن و شهر سازی، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن،تهران، 1385.
  24. مدنی پور، علی، طراحی فضای شهری، ترجمه فرهاد مرتضایی، نشر شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری(وابسته به شهرداری تهران)، 1379.
  25. مهدی زاده، جواد و همکاران، برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری، (تجربیات جهانی و جایگاه آن در ایران)، معاونت معماری و شهرسازی زمستان، 1385.
  26. مؤمنی،مصطفی،نظری بر زیربنای تئوریک جغرافیای کنونی ایران با تأکید بر جغرافیای شهری،قسمت دوم مجله رشد آموزش جغرافیا،شماره 67،تابستان1383.
  27. نصیری، اسماعیل و سرور، رحیم،و اسماعیل زاده حسن،نظام شهری کلانشهرها در عصر جهانی شدن، فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 248- 247، 1379.
  28. هادیانی، زهره، تأثیرات جهانی شدن بر فضای کلان شهرها، قسمت اول، مجله رشد آموزش جغرافیا، سال نوزدهم، شماره 70، تابستان 1384.
  29. هاروی، دیوید، تاریخ مختصر نئولیبرالیسم، ترجمه محمود عبدا... زاده، نشر اختران، 1386.

30. Brahman, John, Nuiversalism, Eurocentrism, and ideological bais in development studies: from modernization to neoliberalism, Third World Quarterly Vol. 16. No. 1995.

31. Coleman, Roy. Reclaimming the streets: closed circuit Television, Neoliberalism and the Mystification of Social Division in Liverpool UK, Surveillanee & Society, CCTV. Special (eds.Norris.MacCahill and Wood) 2 (2/3): 293- 309, 2004.

32. Corubolo Enrico. Urban management and social justice' University College of London.1998

33. Cullingworth,J.Barry,”Town and Country Planning in the UK”Routlede,london,1997.

34. G.Monbiot, “Punitive-and it work”,Guardian,11jun.2005, onlin edition.

35. Harvey,David,Neoliberalism and the city,studies in social justice,volume1,number1,winter2007

36. Harvey,David,the condition of post modernism.1989,Basil Blackwell

37. J.Wood,Lesely.Breaking the bank & taking to the streets:How protesters target Neoliberalism,Journal of world-systems Research,vol.X, number1, winter 2004

38. Li,Miniqi. Xio,Feng. Zho,Andong. Long waves, Institutional changes, and historical trends:A Study of the long-term movement of the profit rate in the capitalism world-economy, Journal of world-systems research,  vol.XIII, number1.2007

39. M.Ayres,Jeffrey.Framing collective action against neoliberalism:the case of the “ANTI-GLOBALIZATION” movement, Journal of world-systems research, vol.X, Number1, winter2004.

40. Pramono, Siswo. The Genocidal Politics and Neoliberalism, Journal of Economic and Social Research, 4 (2); P 115-138. 2008.

41. Rodrik, Dani. After Neoliberalism, what?. May 23-24 2002.

  1. http//www:en.wikipedia.org