نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی
2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی
چکیده
بافت های فرسوده با چالش های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی مواجهاند. سه شاخص ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری از مهمترین ویژگی های این بافت ها می باشد. محله شهید دستغیب به عنوان نمونه ای از فرسوده ترین محله ی منطقه نُه شهر تهران از لحاظ کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با چالش های متعددی روبرو است. هدف این پژوهش تبیین چگونگی توزیع نارسایی ها و روابط متقابل آنها و مقایسه تطبیقی بین شاخصه ی مذکور جهت دستیابی به محله پایدار شهری است. به منظور کنترل و کاهش فرسودگی بافت های شهری به نظر می رسد مهمترین راهکار مناسب تحلیل فضایی از زوایای کالبدی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی است. پژوهش حاضر برای ساماندهی محله شهید دستغیب است با رویکردی سیستمی که محورهای اصلی آن در قالب بهبود سیمای کالبدی، اجتماعی و اقتصادی و احیای شهری انجام گرفته است. بر این اساس، سؤال اصلی این است که آیا میزان تأثیر هر کدام از شاخص‌های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی در تحلیل آسیبپذیری بافت فرسوده محله شهید دستغیب به یک اندازه بوده است؟
روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. اطلاعات مورد نیاز آن به صورت کتابخانه ای و میدانی است. در مرحله تحلیل ابتدا مقادیر و داده های کلیه شاخص ها استخراج شدند سپس بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی () به وزندهی شاخص های مربوطه پرداخته شده است. نتایج حاصله نشانگر آن است که از تلفیق لایه‌های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی جهت سنجش میزان آسیب پذیری بافت های فرسوده، به مناطق با آسیب پذیری کم تا مناطقی با آسیب پذیری زیاد طبقه‌بندی شده است که 3/24 درصد از مساحت محله با آسیبپذیری زیاد، 3/47 درصد با آسیب پذیری قابل توجه، 7/14 درصد با آسیب پذیری متوسط، 7/13 درصد با آسیب پذیری کم مواجه است. با توجه به نتیجه مذکور ساماندهی بافت فرسوده این محله در قالب رویکردی ترکیبی از بهسازی، نوسازی و بازسازی بافت فرسوده امکان پذیر است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Spatial Analysis of Physical, Social and Economic Vulnerability of Worn-Out Structure in "Martyre Dastgheib" Area, Tehran Municipality District 9
نویسندگان [English]
- ali shamai 1
- Ali Azizi Kaveh 2
1 Kharazmi University
2 Kharazmi University
چکیده [English]
Worn-out structures confront structural, social and economic challenges. The three indices of transience, impermeability and granulites are major features of such structures. "Martyre Dastgheib" area as one of the worn-out structures of district 9 in Tehran is facing various structural, social and economic challenges. The aim of this study is explaining distribution of failures and their interrelationships, and the comparative study of mentioned indices in order to achieve sustainable urban neighborhood. It seems that the best solution for controlling and reducing worn-out urban structures is spatial analysis from structural, economic and sociocultural aspects. Current study was done aiming at organizing "Martyre Dastgheib" area with a systematic perspective whose main bases are described through the improvement of physical appearance and urban revival. To this end, the major question is whether structural, social and economic indices influence on vulnerability analysis of worn-out structure of "Martyre Dastgheib" area identically.
The research type is descriptive- analytical and survey. Data were collected through library-based procedures and field study. In analysis step, firstly, values and data for all indices were extracted, and then respective indices were weighted according to Analytical Hierarchy Process (AHP). Findings show that by integration of structural, economic and social layers for measuring vulnerability of worn-out structures, they are classified into low-vulnerability to high-vulnerability areas. 24.3 percent of the area was with high-vulnerability, 47.3 percent faced to considerable vulnerability, 14.7 and 13.7 percent faced to average and low vulnerability, respectively. Considering this finding, organization of worn-out structure in this area through an integrated approach including improvement, modernization and reconstruction is possible.
کلیدواژه‌ها [English]
- Worn-out structure
- intervention
- Martyre Dastgheib area
- Organizing
)