نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف کلی این مقاله، بررسی سیمای کلی زیست اقلیم استان چهارمحال وبختیاری و چگونگی تأثیرگذاری پارامترهای اقلیمی بر آسایش و راحتی انسان به روش ترجونگ میباشد. عامل فوق، در بسیاری از زمینههای شهرسازی، پزشکی، معماری، توریسم و... میتواند کاربرد داشته باشد. با توجه به این هدف، با استفاده از روش پهنه بندی ترجونگ و با بکارگیری پارامترهای دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی و باد در 8 ایستگاه سینوپتیکی و کلیماتولوژی طی دوره آماری 50 ساله (2007-1958)  نسبت به تهیه نقشههای پهنهبندی زیست اقلیم در مقیاس ماهانه اقدام گردید. برای دستیابی به نقشههای مذکور روش ترجونگ، نرمافزارهای آماری -گرافیکی، گرادیان ارتفاعی و به ویژه بافرینگ نرمافزارهای 9.2.Arcgisو Autocad map به کار گرفته شد. تحلیل دادهها در دوره مذکور،گروههای زیست اقلیم ماهانه استان چهارمحال و بختیاری را آشکار ساخت. بدین ترتیب که ماه فوریه به دلیل حاکمیت عوامل اقلیمی بیرونی فقط یک ناحیه زیست اقلیم (K2)در سراسر استان محسوس است، درماه آوریل تأثیر توأم عوامل بیرونی و محلی ،سه تیپ بیوکلیمایی (C2،M3،W4) ودر ماههای تابستانی تأثیر عوامل محلی دو نوع بیوکلیما(H5،W4) را به وجود میآورد. با تغییر عوامل مؤثر، در ماه دسامبر بیوکلیمای ماهانه در استان چهارمحال و بختیاری مجدداً به یک نوع یعنی بیوکلیمایK2 (بسیار خنک همراه با شبهای سرد3-/2-) باز میگردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Monthly bioclimatic zoning of Chahar Mahal va Bakhtiyari province

نویسنده [English]

  • Hooshmand Ataei

Payame-Noor University

چکیده [English]

The present article aims to review the overall appearance of Chahar Mahal va Bakhtiyari bio climate and the influence of climatic parameters on human comfort using Terjang method. The aforementioned element is applicable in many different fields, such as urban engineering, medical science, architecture, tourism, etc. In order to reach this goal, we prepared bioclimatic zoning maps on a monthly scale using Terjang zoning method and applying parameters of temperature, relative humidity, sunshine and wind hours across 8 synoptic and climatologic stations in a 50 year period (1958-2007). To produce these maps using Terjang method, we applied statistical-graphical software, elevation gradient, and especially buffering soft wares such as Arcgis 9.2, Autocad map. Data analysis in the specified period detected monthly bio climates in Chahar Mahal va Bakhtiyari province. So that in February, just one bio climatic area (k2) is sensible across the province due to external climatic elements’ domination, while in April combined influences of external and local elements creates three bio climatic types (4W, 3M, 2C) and the influence of local elements creates two bio climates in summer (4W, 5H). In December, influential elements change and monthly bio climates return to just one bio climate (2k, very cool with cold nights -2/-3).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terjang
  • comfort factor
  • bio climate zoning
  • Chahar Mahal va Bakhtiyari province
  • monthly bio climate
1- سازمان مدیریت و برنامهریزی، گزارش جمعیت نقاط مسکونی استان براساس آخرین تقسیمات سیاسی استان، چهارمحال و بختیاری،1377.
2- سازمان هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری، آمارهای 40 ساله شهرستانهای استان چهارمحال و بختیاری.
3- رامشت،م.ح، 1376، انسان و تغییرات اقلیمی، مجله نیوار، شماره پاییز و زمستان، صص73-69.
4- علیزاده، امین،1383،اصول هیدرولوژی کاربردی، جلدهفدهم، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد.
5-علیجانی، بهلول، 1381، آب و هوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
6- عطایی، هوشمند و بساط زاده، م(1387)تجزیه و تحلیل زیست اقلیم فصلی استان چهارمحال و بختیاری، مجله سپهر، شماره 66.
7-گنجی، محمدحسن، 1334، تقسیمات اقلیمی ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه تهران، شماره اول، سال سوم، صص72-27.
8- عدل، احمدحسین، 1339، آب وهوای ایران، انتشارات دانشگاه تهران.
9- کسمایی، مرتضی، 1378، اقلیم و معماری، انتشارات بازتاب.
10-کاویانی، محمدرضا، بررسی و تهیه نقشهی زیست اقلیم انسانی ایران، فصلنامه جغرافیایی، سال1372، شماره 28، صص105-77 .    
11- Mathsoft(1997)S-PLUS4.Guid to statistics,Data Analysis Products Division,Mathsoft,Seattle.11
12- Hossell.J.E,A.E.Riding (1999) Bioclimatic Classification for Britain andIreland.
13- Knapp.paul.A(2002)Climatic Regionalization in theInterior Pacific Northwest,USA,Quaternary Research58,226-233.