نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• اسماعیل نصرآبادی

دانشگاه فرهنگیان، دانشکده طباطبایی، سبزوار

چکیده

واکاوی تغییرات ویژگی‌های بارش روزانه در برنامه‌ریزی منابع آب و الگوهای کشت اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، تغییرات برازنده‌ترین توزیع فراوانی و فراسنج‌های آن در طی زمان بررسی می‌شود. به این منظور از داده‌های بارش روزانه شبکه‌بندی شده پایگاه داده بارش آفرودیت خاورمیانه به ابعاد 25/0      25/0 درجه طول / عرض جغرافیایی استفاده شده است. داده‌های بارش روزانه این پایگاه داده در محدوده ایران طی دوره 1/1/1330 تا 29/12/1385 (معادل20453 روز) خورشیدی به کمک نرم‌افزار Grads استخراج گردید. برای ردیابی تغییرات در طی زمان، داده‌ها به دو دوره 28 ساله تقسیم شد. داده‌های بارش دوره نخست از 1/1/1330 تا 29/12/1357 در یک آرایه به ابعاد 249110226 و داده‌های دوره دوم از 1/1/1358 تا 29/12/1385 در یک آرایه به ابعاد 249110227 ( ردیف‌ها تعداد روز و ستون‌ها تعداد یاخته)  قرار داده شد. برای شناسایی برازنده‌ترین توزیع روزهای بارشی، از آزمون نیکویی برازش کلموگروف- اسمیرنف استفاده شد. با برنامه نویسی در محیط نرم‌افزار Matlab توابع توزیع تیپ نرمال و گاما بر تک تک یاخته‌های با بارش برازش داده شد. تابع نظری توزیع گامای دو فراسنجی و نمایی توانسته‌اند شرایط آماری لازم آزمون نیکویی برازش در سطح اعتماد 95% را به عنوان برازنده‌ترین توزیع در هر دو دوره احراز نمایند. تغییرات گسترده زمانی و مکانی در توزیع بارش به عنوان یکی از مؤلفه‌های ردیابی تغییر اقلیم تأیید نمی‌شود. محاسبه فراسنج‌های برازنده‌ترین توزیع با روش گشتاور خطی حکایت از تغییرات جزئی در الگوی پراکندگی فضایی این فراسنج‌ها دارد. اما این تغییرات از الگوی خاصی پیروی نمی‌کند. نگاشت تغییر فراسنج انحراف معیار نشان می‌دهد در بخش وسیعی از ایران مرکزی و غرب کشور در دهه‌های اخیر اعتماد به بارش کاهش یافته است.

کلیدواژه‌ها

• آزمون کلموگراف- اسمیرنف
• گشتاور خطی
• فراسنج های توزیع فراوانی
• آفرودیت
• ایران

عنوان مقاله [English]

Analyzing the change in daily precipitationfrequencydistribution of Aphrodite database in Iran

نویسنده [English]

• Esmaeil Nasrabadi

چکیده [English]

Analyzing the changes in the characteristics of daily precipitationis very important in water resources planning and cultivation patterns. In this research, the changes of the most fitting frequency distribution and its parameters over time are investigated. To this end,thenetworked daily precipitation data of the Middle East Aphroditeprecipitation database with a latitude and longitude of 0.25, 0.25 degreeswere used.The daily precipitation data of this database in Iran, during the period of22.03.1951 to 20.03.2007 (20453 days) was extracted using Grads software. To track the changes over time, the data was divided into two 28-year periods. The precipitation data of the first period from 22.03.1951 to 20.03.1979 was placed in an array with a dimension of 10226*2491 and the data of the second periodfrom 21.03.1979 to 20.03.2007 was placedin an array with a dimension of 10227*2491(the rows and columns represent the number of days and cells respectively).The Kolmogorov-Smirnov Goodness-of-Fit test was used to identify the most fitting distribution of rainy days. The normal and gamma type distribution functions onindividual cells of the precipitation were fitted by programming in Matlab software environment. The theoretical two- parameter and exponential gamma distribution function has been able to attain the required statistical conditions for the Goodness-of-Fit test at a 95% confidence level as the most fitting distribution in both periods.The extensive spatial and temporal changes in precipitation distribution are not confirmed as one of the components of climate change tracking. The calculation of the most fitting distribution parameters by linear torque method shows slight variations in the spatial dispersion pattern of these parameters. But, these changes do not follow a specific pattern. The mapping of the standard deviation variation indicates that in a vast part of central and western Iran, the confidence in precipitation has decreased in recent decades.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Kolmogorov-Smirnov test
• Linear momentum
• Parameters of frequency distribution
• APHRODITE
• Iran