سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
سیستم فتوگرامتری تحلیلی
2
5
FA
مهدی
مدیری
دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر
mmodiri@ut.ac.ir
بیش از سی سال است که بخش هایی با اهمیت از فتوگرامتری به صورت خودکار شده اند، یکی از کاربردهای اولیه اتوماسیون (خودکاری فتوگرامتری)، عددی نمودن اطلاعات سیستم اندازه گیری دستگاه ها با بهره گیری از سیستم ثبات عددی است. به طور کلی مختصات نگاره های خودکار با دستگاه های تبدیل (سیستم تبدیل عکس به نقشه) مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه دستورارت را از طریق رایانه دریافت می نماید. رایانه می تواند دستورات و مختصات نقاط مدل را از دستگاه تبدیل دریافت کرده و به این دستگاه منتقل کند. مجموعه ای از انکودرها، سیستم سروموتور و رایانه با دستگاه تبدیل (استریوکمپراتور) ، سیستم فتوگرامتری تحلیلی را تشکیل می دهند.
https://www.sepehr.org/article_28628.html
https://www.sepehr.org/article_28628_5e190f1c22e214b2a7f9da1894ceaf6b.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
جغرافیای نظامی (قسمت سوم)
6
13
FA
سید یحیی
صفوی
عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین (ع)
در مطالعات و بررسی جغرافیای نظامی، تاکید بر شیوه تحلیل ناحیه ای است، لیکن در اغلب موارد نواحی و مناطق مورد بحث در محدوده تقسیمات سیاسی کشور و استانی مورد بررسی قرار می گیرد.
https://www.sepehr.org/article_28629.html
https://www.sepehr.org/article_28629_c4e28a06e192d63f9f330336624db2cb.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
مثلث بندی هوایی با GPS در آسمان تهران (اشاره ای به اجرای طرح نوین مثلث بندی هوایی با تعداد محدودی از نقاط کنترل زمینی در فتوگرامتری)
14
19
FA
غباسعلی
صالح آبادی
در راستای انجام تحقیقات و پژوهش در عرصه علوم نقشه برداری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح همزمان با فرا رسیدن بیست ویکمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی طرح نصب و راه اندازی آنتن GPS را برروی هواپیماهای فوکر و فالکن را با موفقیت به انجام رسانید. این پروژه جهت انجام عکسبرداری هوایی با استفاده از مشاهدات ماهواره ای سیستم GPS انجام گرفت. در این پروژه تحقیقاتی کارشناسان سازمان توانستند دوربین هوایی RS-10A RC-10 را به نسل جدیدی از گیرنده های GPS که توان دریافت امواج ارسالی از ماهواره های Glonass و GPS را دارند، متصل نمایند. انجام این پروژه در حالی بود که شرکتهای سازنده این نوع دوربین ها از اجرای آن ممانعت می ورزیدند و انجام آن را کاری غیرممکن می دانستند. با اجرای پروژه فوق یک پرواز آزمایشی با سیستم جدید بر فراز تهران در منطقه ورامین انجام پذیرفت که نتایج حاصل از آن پس از پردازش و تجزیه و تحلیل خطاهای مربوط به این روش با دقت مناسب محاسبه گردید. در پرواز آزمایشی مورد مراکز عکس های هوایی گرفته شده از منطقه با دقت 2 الی 3 سانتی متر روی دیتم محاسباتی ایران محاسبه شدند. این سطح از دقت جهت مراکز تصویر عکس های هوایی برای تهیه نقشه های پوششی در فتوگرامتری بسیار رضایت بخش است.<br /> با این حال جهت مطمئن شدن از صحت اندازه گیری ها و محاسبات نتایج حاصل از مثلث بندی هوایی در تهیه نقشه های 1:25000 آزمایش گردید که نتایج حاصل از این مقایسه رضایت بخش و مناسب بودند. لذا با انجام عکسبرداری و مثلث بندی هوایی همراه با GPS می توان ادعا کرد که از نظر هندسی بدون آنکه مشکلی برای دقت نقشه های پوششی ایجاد شود، هزینه و زمان اجرای پروژه های متداول فتوگرامتری را که به روشهای قدیمی اجرا می شدند، به میزان یک سوم کاهش می یابد.
https://www.sepehr.org/article_28630.html
https://www.sepehr.org/article_28630_455816c675c88647df81d683199f30ad.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
تعبیر و تفسیر تصاویر هوایی و ماهواره ای (قسمت اول)
20
23
FA
حمید
مالمیریان (مترجم)
عکس های هوایی حاوی ثبت جزییات عوارض برروی زمین هنگام عکسبرداری می باشند. یک مفسر عکس به طور سیستماتیک عکس ها را بررسی و به طور متناوب از سایر مواد کمکی نظیر نقشه ها و گزارش مشاهدات میدانی بهره می جوید. براساس این مطالعه، تعبیر و تفسیر بر طبق طبیعت فیزیکی عوارض و پدیده های موجود روی عکس ها انجام می گیرد. تعبیر و تفسیر ممکن است در سطوح مختلف به لحاظ پیچیدگی انجام گیرد، (این پیچیدگی) می تواند از تشخیص ساده پدیده ها روی زمین تا استخراج اطلاعات جزئی با توجه به پیچیدگی فعل و انفعالات بین عوارض سطحی و زیر سطح زمین باشد.
https://www.sepehr.org/article_28631.html
https://www.sepehr.org/article_28631_6882ccc28b12c37f890930beca48f885.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
تصویربرداری الکترونیکی
24
27
FA
مهدی
مدیری
عضو هیأت علمی دانشکده نقشه برداری
mmodiri@ut.ac.ir
در نقشه برداری هوایی، فرآیند تهیه تصویر (عکسبرداری هوایی) با استفاده از دوربین عکسبرداری هوایی و فیلم عکاسی به عنوان واسطه ثبت و ذخیره تصویر، مهمترین مراحل فنی هنری و اعتباری فعالیت های مختلف تهیه نقشه است که تاکنون مورد بهره برداری مختلف تهیه نقشه و تعبیر و تفسیر قرار می گیرد. امروزه تهیه تصویر الکترونیکی با تفاوت اصولی با شیوه عکسبرداری و استفاده از سیستم های تصویربرداری الکترونیکی تحولی بنیادی در نقشه برداری هوایی را در پی دارد که به مرور در پروسه عملیات قرار می گیرد.
https://www.sepehr.org/article_28632.html
https://www.sepehr.org/article_28632_6a3dd31739951c021a16a153319beb71.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
سنجش تاثیر ویژگی های طبیعی خلیج فارس در بهره وری پایدار
28
30
FA
مهدی
مومنی
دانشگاه آزاد اسلامی – واحد نجف آباد
momeni100@gmail.com
خلیج فارس از گذشته های دور مورد استفاده بشر قرار گرفته و شرایط طبیعی موجود در آن نقش عمده را در بهره وری از آن عهده دار بوده است.<br /> در این مقاله سعی شده است با تشریح مختصر از وضعیت خلیج فارس به نقشه و تأثیر هر یک از عوامل در بهره برداری پایدار، مورد تجزیه و تحلیل قرارگیرد. در پایان راهبردهای مناسب برای شناخت پتانسیل های بالقوه طبیعی که امکان تبدیل آنها به شرایط بالفعل برای بهرهوری پایدار می باشد، ارائه شده است.
https://www.sepehr.org/article_28633.html
https://www.sepehr.org/article_28633_ad78494ffebf148c37e7e2164ef16e57.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
عطارد جهانی خمیری
31
38
FA
زلیخا
باقری (مترجم)
سیاره عطارد که در اساطر قدیم به بال پیام آور خداوند معروف بوده است نسبت به دیگر سیاراتی که به دور خورشید می چرخند جهان بسیار کوچکی است. این سیاره دارای کوتاه ترین مدت سال (88 روز) و بالاترین سرعت مداری می باشد. عطارد همانند یک زبانه آتش با سرعتی حدود 48 کیلومتر در ثانیه به دور خورشید دوران کرده و توسط جاذبه خورشد کشیده می شود.<br /> عطارد از نظر ساختار بیرونی همانند کره ماه و ساختار درونی آن نیز همانند زمین به نظر می آید . این احتمال داده می شود که این سیاره در دوران های قبل با جسمی همانند کره ماه برخورد کرده باشد.
https://www.sepehr.org/article_28634.html
https://www.sepehr.org/article_28634_06bc3d5cc084c3a32b477bd8c88094b1.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
کاربرد عملی و نتایج تجربی مثلث بندی هوایی اتوماتیک
39
43
FA
سید وحید
تقوی (مترجم)
مثلث بندی هوایی تنها شاخه اصلی فتوگرامتری نیست بلکه کلیه مراحل تهیه و تبدیل عکس های هوایی به نقشه به وسیله فتوگرامتری انجام می شود. بنابراین روش مثلث بندی عموماً برای سایر عملکردهای فتوگرامتری نیز مورد نیاز می باشد. در نهایت کنترل و هدایت سیستم مثلث بندی هوایی به کمک تکنیک های هوایی به سطح عملی و کاربردی رسیده است. این مقاله یک سیستم نرم افزاری برای مثلث بندی هوایی اتوماتیک را تشریح می نماید.<br /> پروژه های Pilot از بلوک فتوگرامتری متعارف و تصویربرداری دیجیتالی از دوربین های 3- Line CCD نیز با این نرم افزار پردازش شده اند.
https://www.sepehr.org/article_28635.html
https://www.sepehr.org/article_28635_1862d3dd10ec816c5ea8d2e2797ccc20.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
عصر یخبندان کوچک
44
46
FA
حسین
عساکره
دانشجوی دکترای جغرافیا – دانشگاه اصفهان
asakereh@znu.ac.ir
یکی از وقایع هولوسن در زمانهای نزدیک به ماه، وقوع یخبندانی است که کلیه مناطق زمین را متأثر نمود. وقوع این یخبندان که به (عصر یخبندان کوچک) مشهور است، در نقاط مختلف، در گستره زمانی متفاوتی ایجاد شده است. ولی همه نظرات عصری را معرفی می کنند که زمان آن بین اواسط قرن شانزدهم تا اواسط قرن نوزدهم را در بر می گیرد.<br /> اولین نظریه درباره علت وقوع این یخبندان به وسیله Eddy به فعالیت لکه های خورشیدی نسبت داده شد. ولی بعداً Robock ثابت کرد که این عصر در اثر فعالیت آتشفشان ها و پخش غبارها و خاکستر آتشفشانی در جو بوجود آمده است.
https://www.sepehr.org/article_28636.html
https://www.sepehr.org/article_28636_9084bfb511cd7f8bd9458aa995d30424.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
دیباچه ای بر پیشینه مطالعات منابع برف در ایران و جهان (مأخذشناسی برف)
47
50
FA
محمد
مسیبی
دکترای اقلیم شناسی
مطالعات مدون مربوط به آب و هوا با اختراع رطوبت سنج و بادسنج توسط داوینچی در سال 1500 میلادی شروع گردید و با اختراع دماسنج در 1593 میلادی توسط گالیله، شکل کامل تری به خود گرفت. ریزش باران در ایتالیا در 1639 میلادی توسط باران سنج کاستلی اندازه گیری شد. در سال 1653 فردینالد یک شبکه از ایستگاه های دیدبانی را ایجاد کرد. طولانی ترین مشاهدات اقلیمی در پاریس از 1664 آغاز شد (لینکر، 1992). دیدبانی های مربوط به آب و هوا، بالندگی خود را همزمان با پیشرفت تکنولوژی ادامه داد. امروزه شبکه های جهانی هواشناسی سرتاسر کره زمین را در تار و پود خود گرفته است و عناصر هواشناسی هر شبانه روز چندین نوبت دیدبانی شده و به سازمانهای هواشناسی کشوری و جهانی مخابره می شوند و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و آمارها و نقشه های مربوطه هر ساله منتشر می گردند.<br /> در مورد ریزش های منجمد بالاخص برف در کشور ما عنایت کمتری شده است و کارهای جامع و فراگیر برروی این پدیده اقلیمی کمتر صورت گرفته است. صعویت کار و مطالعه در مناطق کوهستانی که گستره اصلی ریزش های منجمد است. امکان پژوهش در این زمینه را محدود ساخته است.<br /> برف یکی از عوامل مهم محیط زیست بوده و به عنوان فرمی از بارش، مخزن طبیعی مناسبی جهت ذخیره سازی آب برای مدتی طولانی است(سوروک، 1993). عکس العمل کند هیدرولوژیکی، تولید بهمن ایجاد میکروکلیمای ویژه، انعکاس شدید انرژی خورشید و عوامل متعدد دیگر، برف را در شمار یکی از مهمترین و جالب ترین پدیده های اقلیمی قرار داده است.
https://www.sepehr.org/article_28637.html
https://www.sepehr.org/article_28637_182530b9117000c49b2fde7fee58071d.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
منبع بحرانی آب خاورمیانه
51
52
FA
بهرام
نجف پور (مترجم)
عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز آموزشی فیروزآباد فارس
خاورمیانه یا شرق میانه، ناحیه ای است در جنوب غربی آسیا و شمال شرقی آفریقا که شامل ترکیه، ایران، عراق، فلسطین، اردن، لبنان، سوریه و کشورهای شبه جزیره عربستان به علاوه مصر و سودان می باشد. پاره ای از منابع افغانستان و پاکستان را نیز جزو خاورمیانه محسوب می دارند. اصطلاح خاورمیانه در جنگ جهانی دوم به وسیله ارتش انگلستان رواج یافت و شامل منطقه ای است که از نظر استراتژیک و ژئوپولیتیک دارای اهمیت بسیار است.<br /> این مقاله خلاصه ای از گزارش سفر آقای پرست.جی.ویسلند است که برای بررسی بحران آب در خاورمیانه به کشورهای مختلف منطقه سفر کرده و به لحاظ دقتی که به ابعاد مختلف مسئله داشته است، حائز اهمیت است.
https://www.sepehr.org/article_28638.html
https://www.sepehr.org/article_28638_3b552b523b88aeea5aeefd25aa999d4b.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
کاربرد مؤثر دستگاه های توتال استیشن نوری با GPS
53
55
FA
خسرو
خواجه (مترجم)
GPS علی رغم همه برتری های بهره وری که نسبت به سایر روش های نقشه برداری از خود نشان داده است، مع الوصف در شرایط معینی از عملیات صحرایی با ضعف هایی روبرو هستند. وقتی اجرای بخشی از عملیات نقشه برداری با GPS امکان پذیر نباشد، نیاز به دستگاه دیگری، از جمله دستگاه توتال استیشن نوری (Optical Total Station) ضرورت پیدا می کند.<br /> درا ین مقاله سعی شده است که تفاوت های قابلیت های بهره وری را که از نتیجه ادغام و تلفیق دو روش به دست آمده است، بیان شود. در این مقاله، همه تأکیدها روی عملیات صحرایی فرآیند نقشه برداری قرار گرفته است. در پی اجرای یک طرح مطالعاتی برای تهیه نقشه مسطحاتی (پلانیمتری)، که از ادغام دو فناوری استفاده گردیده توانسته ایم به نتایجی دست یابیم که در آن بهبود زمانی در پیشرفت کار نقشه برداری کاملاً مشهود است. نتایج به دست آمده از این طرح بهبود زمانی بین 27 تا 73 درصد نسبت به همان نقشه برداری را نشان می دهد که با استفاده از یک فنآوری پیاده شده است.
https://www.sepehr.org/article_28639.html
https://www.sepehr.org/article_28639_7b17f934f9ac25be96d5e4da1676fa5f.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
9
34
2000
07
22
بررسی اثرات اقلیم و تغییرات اقلیمی بر صنعت توریسم
56
64
FA
محمود
خسروی
عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان
mahmoodkhosravi@gmail.com
صنعت جهانگردی یکی از مهمترین فعالیت های جهان معاصر به شمار می رود. هر ساله در سطح کره زمین 7/1میلیارد جابجایی جهانگردی وجود دارد که هزینه آن نزدیک به 600میلیارد دلار است. درآمد برخی کشورها مانند تونس و باهاما با جهانگردی تأمین می شود. متأسفانه سهم کشور ایران از این صنعت کمتر از 200 میلیون دلار است. بهرحال تردیدی نیست که اقلیم علت اصلی فصلی بودن پدیده جهانگردی است.<br /> در این مقاله پس از بررسی این نکات عمده و تحلیل برخی مدل های ارزیابی مناطق توریستی محدودیت های معرفت شناختی مطالعات توریسم مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد. یکی از مشکلترین مراحل، مدل سازی اقلیم آینده است. ارزیابی تأثیر اقلیم بر توریسم یک وظیفه خطیر و چندجنبه است. با توجه به نیاز به تحقیقات مستند، سئوالات بسیاری رودرروی ما قرار دارد که در انتظار حل شدن هستند. هدف اصلی ما در این مقاله پاسخی به این سوالات خواهد بود.<br /> امروزه شواهدی در دست است، مبنی بر این که در فعالیت های انجام شده در مورد تأثیر اقلیم اثرات اقلیمی بر انسان و محیط هم مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین مقاله حاضر امکانات و محدودیت های تحقیقات تاثیر اقلیم بر توریسم را نیز مورد بحث قرار داده است.<br /> در این مقاله ابتدا راجع به اهمیت مسئله توریسم – هوا و اقلیم بحث خواهیم کرد پس از آن یک بررسی جامع از مسائل معرفت شناختی تحقیقات اثر اقلیم ارائه دادیم، سرانجام راهبردهایی را جهت تحقیقات پیشرفته تر درباره اثرات اقلیم در محدوده توریسم بیان خواهیم داشت.
اثرات اقلیم,تغییر اقلیم,ال نینو,فرآیندهای تطابق,تغییر پذیری اقلیمی,سناریوهای تغییر اقلیمی,اثرات نوع اول,گرمایش جهانی,ارزیابی منطقه ای,پس خوراند,جبرگرایی اقلیمی,افتراق منطقه ای,چشم اندازهای منظره ای,راهبردهای تأثیر,توریسم اسکی
https://www.sepehr.org/article_28646.html
https://www.sepehr.org/article_28646_3ee43085d3822e218fe479d9dbf3a10c.pdf