ORIGINAL_ARTICLE
سیستم های خروجی اطلاعات در کارتوگرافی اتوماتیک
در کارتوگرافی اتوماتیک، سیستم های خروجی اطلاعات بخش بسیار با اهمیتی را تشکیل می دهند. تکنولوژی و روش های خروجی اطلاعات، روند تکاملی خود را همواره متناسب با اهداف تهیه نقشه طی می نمایند و نقش خروجی اطلاعات به صورتی است که برعکس کارتوگرافی کلاسیک، نه تنها انتهای فرآیند تهیه نقشه نبوده بلکه سرآغازی برکاربردهای متنوع نقشه های رقومی و تأکیدی بر حضور علمی فنی مهندسین نقشه برداری و کارتوگراف در مراحل بهره برداری از نقشه (طراحی، اجرا، نظارت و کنترل پروژه ها) است.
https://www.sepehr.org/article_29192_572cef3a596d9709299d6e0ff1f2a4f8.pdf
1998-04-21
2
8
مهدی
مدیری
mmodiri@ut.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
مدیری، مهدی و خواجه، خسرو: کارتوگرافی مدرن، انتشارات سازمان جغرافیایی، تهران، 1377.
1
ORIGINAL_ARTICLE
تهیه نقشه های موضوعی با تصاویر ماهواره ای (قسمت پنجم)
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینه های کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب انواع مختلف داده های کارتوگرافی وبه کارگیری موفقیت آمیزتر داده های سنجش از دور بانک های داده منطقه ای و جهانی، به عمل آمده است.
اهمیت سنجش از دور به عنوان یک زیر سیستم اطلاعات زیست محیطی به علت افزایش چندین ماهواره جدید با سنجنده های الکترونیکی و تصویری که قادر به فراهم نمودن «داده» و تصویر از عناصر فیزیکی و انسانی اتمسفر زمین هستند، بطور چشمگیری افزایش یافته است.
نمایش کارتوگرافیکی تغییرات فضایی و زمانی عناصر کره زمین مهمترین هدف کارتوگرافی موضوعی را نشان می دهد. این هدف به طریق زیادی بوسیله برنامه ریزی های مختلف تهیه نقشه، در سطوح جهانی، منطقه ای و محلی تأیید شده است. تهیه نقشه موضوعی توسط انجمن های زیادی به عنوان یک فعالیت مهم و حیاتی برای کشف ذخائر زمینی، مدیریت محیط زیست و برنامه ریزی به رسمیت شناخته شده است. پیشرفت سریع سیستم های ماهواره ای موجب افزایش دریافت داده های سنجش از دور و کاربرد آن در فعالیت های کارتوگرافیک و تکمیل نقشه گردیده است.
ارتباط کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ممکن است بالگردهای مختلفی نشان داده شود (Fisher and lindenberg,1989). به نظر می رسد مدل فعل و انفعالی سه طرفه نگاره(1-1-) روابط موجود بین سه سیستم را بدون وجود مقررات ویژه حاکمی منعکس می سازد.
https://www.sepehr.org/article_29193_aead2b00bb1decf614fa3d9536c03b18.pdf
1998-04-21
9
18
حمید
مالمیریان (مترجم)
1
AUTHOR
1- ANDREWS,H.C. and HUNT, B.R. 1977.Digital Image Restoration. Prentice- Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
1
2- ASRAR, G. 1989. Theory Applications of Optical Remote Sensing, chapter9, The atmospheric effect on remote sensing and its corrections. Kaufman, Y.j.(Ed.). John Wiley & Sons, Inc., New York.
2
3-AVERY,T.E., 1987. Interpreatation of Aerial Photographs, Burgess Publishing Company, Minnesota.
3
4-BRYANT, J.1978. Applications of Clustering in Multiimage Data Analysis. College Station, Texas, Department of Mathematics, Texas A & M University, Report No.18.
4
5- COLWELL,R.N. 1961. Some practical applications of multiband spectral reconnaissance. American Scientist, Vol. 49, No. 1, March 1961, pp.9-36.
5
6- COLWELL, R.N. 1965. The extraction of data from aerial photographs by human and mechanical means. Photogrammetria, Vol.20,pp.211-228.
6
7- COLWELL, R.N. 1987. Remote sensing-Past, present and future. Proceedings, Study Week on Remote Sensing and Its Impact on Developing Countries, Vatican City, Italy, 16-21. Jine 1986, Pontifical Academy of Sciences, pp. 3-141.
7
8- ESTES, J.E. 1980. Attributes of a well- trained remote sensing technologist. Proceedings, Conference of Remote Sensing Educators (CORSE-78), Stanford University, California, 26-30 June 1978; NASA Scientific and Technical Information Office, Conference Publication 2102,1980, pp.103-118.
8
9- FONTANEL, A., BLANCHET, C. and LALLEMAND C. 1975. Enhancement of Landsat imagery by combination of multispectral classification and principal component analysis. NASA Earth Resources Surv. Symp. July 1975, Houston, Texas. NASA-TMX-58168, PP.991-1012.
9
10- FASNIGHT, E.A. 1988. Applications of spatial postclassification models. International Symposium on Remote Sensing of Environment, 21 st, Ann Arbor, Michigan,October 1987. Ann Arbor, Environmental Research Institute of Michigan, pp.469-485.
10
11- GALLO, K.P. and DAUGHTRY, C.S.T. 1987. Differences in vegetation indicies for simulated Landsat-5 MSS and TM, NOAA-9 AVHRR, and SPORT-1 sensor systems. Remote Sensing of Environment, Vol. 23, pp. 439-452. Elsevier Science Pubkishing Comoany, Inc., New York.
11
12- JENSEN, J.R. 1986. Introductory Digital Image Processing: A Remote Sensing Perspective. Prentice Hall, New Jersey.
12
13- JENSON, S.K. and WALTZ, F.A. 1979. Principal components analysis and conconical analysis in remote sensing. Proceedings American Society of Photogrammetry / American of Surveying and Mapping Annual Meeting, Washington, D.C., 18-23 March 1979.
13
14- LAUER, D.T. 1986. Applications of Landsat data and the data base approach. Photogrammetric Engineerring and Remote Sensing, Vol. 52, No. 8, pp.1193-1199.
14
15- LILLESAND, T.M. and KIEFER, R.W. 1979. Remote Sensing and Image Interpretation. John Wiley & Sons, Inc., New York.
15
16- MAYERS, M., WOOD, L. and HOOD, J. 1988. Adaptive spatial filtering. Proceedings American Congress on Surveying and Mapping (ASCM), American Society for Photogrammetry and Remote Sensing (ASPRS), Fall Convention, Virginia Beach, Virginia, September 1988. Falls Church, Virginia, ASPRS, PP.99-105.
16
17- Mccartney, E.J. 1976. Optics of the Atmosphere: Scattering by Molecules and Particales. John Wiley & Sons, Inc., New York.
17
18- MOIK, J. G. 1980. Digital Prcessing of Remotely Sensed Images. NASA-SP-431. US Government Printing Office, Washington, D.C.
18
19-NYQUIST,M.O. 1987. The Integration of remotely sensed data into a geographic information system-rediscovered!?? Proceedings 21st International Symposium on Remote Sensing of the Environment, Ann Arbor, Michigan, 26-30 October 1987, pp.487-493.
19
20- PINSON, L.J. and LAKFORD, J.P. 1981. Research on Image Enhancement Algorithms. Tullahoma Tennessee, Technical Report RG-CR-81-3. University of Tennssee Space Institute.
20
21- RICHARDS, M.E. 1985. An evaluation of a new statistical approach to traditional linear destriping. Proceedings Amercan Society of Photogrammetry Annual Meeting, 51 st, Washington, D.C. March 1985. Falls Church, Virginia, American Soceiety of Photogrammetry, vol. 2, pp.557-575.
21
22- SCHOWENGERDT, R.A. 1983. Techniques for Image Processing and Classification in Remete Sensing, Academic Press, New York.
22
23-SIMON, K. W. 1975. Digital image reconstruction and resampling for geometric manipulation. Proceedings International Symosium of Machine Processing of Remotely Sensed Data, Ist. West Lafayette, Indiana, 1975. West Lafayette, Indiana, Purdue University. Pp. 3AI-3AII.
23
24- US Department of Agriculture. 1966. Foresters Guide to Aerial Photo Interpretation. US Forest Service, Agricultural Handbook 308. Washington, D.C.
24
25- WILLIAMS, J.M. 1979. Geometric Correction of Satellite Imagery. Farnborough, Hants, United Kingdom. Technical Report 79121, Royal Aircraft Establishment.
25
ORIGINAL_ARTICLE
تولید مدل دیجیتالی زمین (DTM) با استفاده از تصاویر ماهواره ای روسی
این مقاله جنبه های اصلی تکنولوژی را برای م دلهای دیجیتالی نقاط ارتفاعی (DEM) و تصاویر اُرتوی دیجیتالی، با استفاده از تصاویر ماهواره ای روسی مورد بررسی قرار می دهد. تصاویر ماهواره ای TK-350 وTVR-1000 دیدگاهی را از نظر اقتصادی مطرح می کند که دستیابی به این تولیدات دیجیتالی را امکان پذیر می سازد.
اساس این نظریه آن است که پردازش مشترک فتوگرامتری تصاویر بر مبنای داده های ناوبری انجام می گردد. در انجام چنین کاری دیگر به نقاط کنترل زمینی نیازی نمی باشد و تصاویر کوچک مقیاس TK-350 به عنوان مبنای متریک جهت ایجاد DEM و نیز برای دستیابی مرجع زمین، تصاویر بزرگ مقیاس TVR-1000 دارای اطلاعات موضوعی هستند و برای تولید ارتو طراحی شده اند مشخصه های دقت تولیدات دیجیتالی تعیین می گردد.
در سال های اخیر کشور روسیه به طور گسترده ای تصاویر ماهواره ای TK-350 وTVR-1000 به بازار جهانی داده های سنجش از دور عرضه داشته است. مشخصه های منحصر به فرد تصاویر مزبور آنها را به خاطر برخورداری از مزایای اقتصادی در تهیه نقشه های نواحی وسیع در صحنه رقابت جهانی متمایز نموده است. این دو تصویر، امکان تولید نقشه های دیجیتالی زمین را با دقتی قابل مقایسه با دقت های نقشه های 1:50000 و نقشه های توپوگرافی بزرگ مقیاس فراهم می آورد.
https://www.sepehr.org/article_29194_78d641cfeb4babcf8ec298fab705fcf5.pdf
1998-04-21
19
22
خسرو
خواجه (مترجم)
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کهکشان راه شیری و رنگ ستارگان
کشف رنگ ستارگان
به نظر می رسد که رنگ ستارگان فاقد هر گونه مفهومی است اما باید دانست که این رنگ ها بسیار پرمعنی می باشند. رنگ ها، درجه حرارت سطح ستارگان و بعضاً وضعیت اتمسفر آنها را نشان می دهند. حرارت سطح ستارگان، تلویحاً اشارتی در رابطه با شرایط و وضعیت اعماق ستارگان دارد و رنگ اندازه گیری فواصل آنها به ما کمک می کند. رنگ همچنین می تواند موقعیت یک ستاره در بین گروهش را نیز آشکار کند. متأسفانه چشم انسان به ندرت قادر به دیدن این سایه های مبهم می باشد. گرچه از عهد باستان پنج ستاره نارنجی و زرد شناخته شده بود اما با کشف این که اغلب ستارگان روشن که با چشم غیر مسلح دیده می شوند آبی کم رنگ هستند آنقدر به درازا کشید تا آن که فن عکسبرداری، در دهه 1890 میلادی در ستاره شناسی، عکسبرداری جای مشاهده مستقیم را اشغال کرده است. تا آن زمان چشم انسان تنها راه تخمین میزان درخشندگی ستارگان بود و این تخمین توسط رصدکنندگان تجربی انجام می شد، که نتایج را در مقیاس قدر بیا می کردند.
«هر قدر» یک ضریب تغییر روشنایی به اندازه 512/2 را نشان می داد. اما هنگامی که اولین منجمان عکاسی «قدر چشمی» یک ستاره را با «قدر» اندازه گیری شده توسط عکس مقایسه کردند، با کمال شگفتی دریافتند که بعضی ستارگان در عکس روشن تر دیده می شوند تا بوسیله چشم این کشف به طور شگفت انگیزی بر ستارگانی که مبهم به نظر می رسیدند تأثیر گذاشت. جواب این معما به حساسیت رنگ امولسیون تصاویر برمیگشت. صفحه های عکاسی اولیه، به نور آبی و طول موج های نامرئی ماوراء بنفش جواب می دادند، در حالی که چشم نسبت به طیف سبز- زرد بهتر عمل می کند. چیزی که عکاسان می خواستند نشان دهند این بود که تعداد غیرمنتظره ای از ستارگان که بیشتر آنها آبی رنگ بودند، به طور واضح روی صفحات عکاسی ثبت نشدند و حتی شگفت انگیزتر اینکه، بعضی از ستارگان آبی حتی از ستارگانی که با چشم غیرمسلح قابل رویت بودند واضح تر به نظر می رسیدند، (یعنی ستارگانی که صور فلکی را تشکیل می دهند).
بعد قرن ها مشاهده آسمان به کمک چشمان غیرمسلح، تا به حال کسی ستارگان را جز به رنگ های سفید، زرد و قرمز مایل به نارنجی ندیده بود. بعضی ستارگان آبی به وسیله رصد با تلسکوپ ها شناخته شدند اما این ستارگان همیشه اعضای جفت های رنگی ستارگان دوتایی هستند که بسیار مهم کمیاب می باشند. اکنون با ورود تکنولوژی نوین، پنجره جدیدی به جهان هستی گشوده شده، که امکان مشاهده دقیق ستارگان را به وضوح عملی ساخته است.
روش جدیدی که عکاسی آن را میسر ساخت، ما را سریعاً به ایده های جدیدی در رابطه با ستارگان و کهکشان ها رهنمون ساخته و به علم نورسنجی ستاره شناختی تولد جدیدی بخشید، اندازه گیری کیفیت و کمیت نور ستارگان حاصله از ثبت آنها که با تصاویر مشاهده شده، کاملاً متضاد می باشند.
https://www.sepehr.org/article_29195_124300ed806fdbe3452b6479a5671b87.pdf
1998-04-21
23
41
سید وحید
تقوی (مترجم)
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نمایه موضوعی سپهر
دانش تهیه نقشه (مهندسی نقشه برداری، دورسنجی و علوم جغرافیایی) بیش از هر علمی از برکات انقلاب شکوهمند اسلامی بهره مند شده است. تحولات چشمگیر و پیشرفت هایی که در سال های اخیر در علوم زمین به وجود آمده متأثر از نیاز جدی دستیابی سریع و دقیق به شناخت هر چه بهتر سرزمین و توان و امکانات کشور در عرصه های دفاع و سازندگی می باشد.
خداوند متعال را شکر می گذاریم که با استعانت و الطاف پروردگار و همت و یاری علاقه مندان و تلاش گردانندگان سپهر، شش دوره (بیست و چهار شماره 1 تا 24) در زمینه مهندسی نقشه برداری، دورسنجی و علوم جغرافیایی منتشر گردیده است. بی تردید انتشار نشریه ای علمی و فنی در راستای اهداف مقدس انقلاب شکوهمند اسلامی و راهنمایی استادان و محققان تلاشگر و دلسوز و با ایمان را می طلبد.
جا دارد از کلیه اندیشمندان و محققانی که طی بیست و چهار شماره با ارائه مقالات تحقیقی، ترجمه آثار علمی و فنی، گزارشات فنی و راهنمایی خود، در باروری نشریه سهیم بوده اند، کمال تشکر و قدردانی تقدیم نماید.
طی فعالیت شش دوره نشریه، تعداد چهارصد و هفتاد و سه مقاله از سوی استادان و دانش پژوهان محترم به دفتر نشریه وارد و در هیأت تحریریه مورد بررسی قرار گرفته است و از این مجموعه تعداد 258 مقاله (تحقیقی، تألیفی، ترجمه و گزارش فنی) در بیست و چهار شماره نشریه به چاپ رسیده است که در راستای خط مشی نشریه تعداد یکصد و سی و دو مقاله در زمنیه مهندسی نقشه برداری (ژئودزی، نقشه برداری زمینی، عکسبرداری هوایی، فتوگرامتری، هیدروگرافی، کارتوگرافی و GIS)، تعداد نود و یک مقاله در زمینه علوم جغرافیائی (جغرافیایی طبیعی، جغرافیای انسانی و اقتصادی و مطالعات شهری) و تعداد سی و پنج مقاله در زمینه دورسنجی و کاربرد تصاویر ماهواره ای تقدیم علاقمندان گردیده است و براین اساس پنجاه و یک درصد مقالات (51%) در زمینه مهندسی نقشه برداری، سی و پنج درصد (35%) در علوم جغرافیایی و چهارده درصد (14%) مقالات چاپ شده درباره دورسنجی می باشد.
امیدواریم با یاری خدای قادر متعال و یاری و کمک استادان، پژوهشگران و تلاش هیأت محترم تحریریه و هنرمندان عزیز بخش های انتشارات، حروفچینی، صفحه آرایی، چاپ صحافی و توزیع نشریات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، همچنان از یاری شما علاقه مندان گرامی بهره مند بوده و در اعتلای دانش مهندسی نقشه برداری و علوم جغرافیایی کشور هر بار آثار پربارتر و با کیفیت برتری منتشر سازیم.
اینک به منظور هموار ساختن کار مطالعه و تحقیق خوانندگان محترم، نمایه ای موضوعی از مقالات منتشره سپهر، برحسب موضوعات ده گانه (کلیات، جغرافیای طبیعی، جغرافیای انسانی و اقتصادی، مطالعات شهری و روستایی، کارتوگرافی، نقشه برداری زمینی و ژئودزی، عکسبرداری هوایی و فتوگرامتری، دورسنجی و اطلاعات ماهواره ای، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و زمین در فضا) به معرفی عنوان مقالات، نویسنده یا مترجم، شماره و صفحه نشریه پرداخته تا ضمن کمک به محقق در امر دست یابی به مقاله مورد نظر، فهرستی از مقالات منتشره را به نمایش گذارد.
https://www.sepehr.org/article_29196_04a87b185d978f2357c79f4f7b884326.pdf
1998-04-21
42
49
مهدی
مدیری
mmodiri@ut.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
استراتژی توسعه سیاسی اسلام در بالکان
بدون شک در دهههای اخیر مذهب، بطورکلی مورد توجه مردم قرار گرفته است و نقش جدیدی در نظام بینالملل یافته است. اسلام به عنوان یک ایدئولوژی که دارای بیشترین توان و ظرفیت برای عمل سیاسی است، توانسته است نقش حساس و مهمی را در این زمینه ایفا نماید و از سایر مذاهب پیشی گیرد. پیروزی انقلاب اسلامی ایران و جریانات و تحولاتی که در پس آن اتفاق افتاده است، همه مؤید این واقعیت انکارناپذیرند.
یکی از ویژگیهای بارز دین اسلام، عدم شناخت محدودیت و مرز جغرافیایی برای پیروان خود است. علاوه برآن، مسلمانان بر این باورند که اسلام دارای تمام اصول اولیه برای پیریزی و ایجاد نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی میباشد؛ بهمین خاطر است که جمهوری اسلامی ایران قائل به یک استراتژی مستقل سیاسی- کذهبی است. بدین مفهوم که این استراتژی تمام اصول و مبانی خود را در چارچوب یک تفکر دینی قالب ریزی کرده است و هیچ وجه اشتراکی را بین خود و دیگر استراتژیهای شناخته شده جهان قائل نیست.
تحقیقی را که پیش روی دارید در راستای همین تفکر عظیم قرار گرفته است و در واقع به بررسی روند توسعه سیاسی اسلام در یکی از حساسترین نقاط یعنی بالکان پرداخته است. سؤال اساسی ما در این تحقیق چنین است. چگونه میتوان با توجه به امکانات بالقوه و بالفعل (مادی و معنوی) مسلمین و همچنین توسعه سیاسیای که اخیراً متوجه مسلمانان این منطقه (بالکان) شده است، منافع جهان اسلام را در این حوزه تأمین نمود؟
شبه جزیره بالکان از مناطق بحران خیز دنیای کنونی است. بحرانهای این منطقه دارای ریشههای مختلفی است و نسبت دادن تمام آنها به تقابلی که بین غرب و اسلام صورت گرفته، کاری است اشتباه این تحقیق نه به دنبال ریشههای تمام بحرانهاست، بلکه بررسی مسیر تحولات اسلام و بحرانی که ناشی از این رشد ایجاد گردیده هدف مورد نظر این تحقیق است.
پیچیدگی این کار بر هر اهل تحقیق و خواننده ای پوشیده نیست، چرا که در این راه اگر جنبه های مختلف را بطور کامل و به شیوه سیستمی در نظر نگیریم، قطعاً نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد اشتباه خواهد بود. بهمین خاطر است که در این تحقیق سعی شده است ابتدا شرحی مختصر از اوضاع جغرافیایی و تاریخی منطقه بدست دهیم، بعد ازاین مطالعه است که چگونگی ورود اسلام و برخورد مردم منطقه با آن را با توجه به ویژه بحران های بالکان ما را در یک تحلیل سیستمی راحت تر می سازد و در نتیجه هم می توان بحران های آینده منطقه را پیش بینی کرد و هم، ما به جواب سؤال اساسی تحقیق خود دست پیدا نمائیم.
https://www.sepehr.org/article_29197_3283df56cde98d79c450b41320f9c311.pdf
1998-04-21
50
57
رضا
مومن زاده
reza_momen2004@yahoo.com
1
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی
AUTHOR
1- آسایش نوارچی، محمدجواد- بحران بوسنی و هرزگوین و مذکرات صلح انتشارات اطلاعات- 1374.
1
2- آسایش نوارچی، محمدجواد- بررسی مشکل کوزوو در یوگسلاوی- اطلاعات- 1374.
2
3- ایولاکست و دیگران- مسئله صربستان و یوگسلاوی سابق، ترجمه عباس آگاهی- دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1373.
3
4- استپان مسیح- چگونگی فروپاشی یوگسلاوی- اطلاعات، تهران 1374.
4
5- جرجیان، ادوارد- قوس بحران از بالکان تا خاورمیانه و آسیای جنوبی- وزارت خارجه.
5
6- خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران- بررسی کشورها، شماره 15- 17.
6
7- دوانی، علی- علما و شعرای بوسنی و هرزگوین- مؤسسه فرهنگی قبله چاپ دوم، 1374.
7
8- سرمد، دکتر خسرو- یوگسلاویسم ریشههای یک خصومت تاریخی انتشارات بنیاد، 1373.
8
9- شالیان، ژرار. راژو، ژان پیر. راژو- اطلس استراتژیک جهان- اطلاعات 1366.
9
10- صنغوی، قاسم- گاه شمار اروپای شرقی. جلد اول 80- 1940، وزارت خارجه 1371.
10
11- طبرسا، نقی- جنگ در بالکان- اطلاعات 1371.
11
12- کالین مک ایودی. ریچارد جونز- اطلس تاریخی جمعیت جهان، نشریه مرکز.
12
13- لقمان، دکتر امیر، مقاله ریشههای تاریخی جنگ غمانگیز بالکان- اطلاعات سیاسی- اقتصادی.
13
14- مارک، پنسون- مسلمانان بوسنی و هرزگوین، تاریخچه تحولات از قرون وسطی نا زمان انحلال یوگسلاوی- ترجمه مهوش غلامی، اطلاعات 1371.
14
15- مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی- یوگسلاوی (نظری اجمالی به کشورها)- 1369.
15
16- نظرآهاری، رضا- نقش و اهمیت سیاسی اسلام در روابط بینالملل- اطلاعات سیاسی- اقتصادی- شماره 114-113- بهمن و اسفند 1375.
16
17- هاری.و. هازارد- اطلس تاریخی اسلامی- انتشارات ابن سینا- ترجمه محمود عرفان.
17
18- یوسفیان، جواد، نگاهی به تاریخ و فرهنگ بوسنی و هرزگوین – دائره المعارف اسلامی، 1372.
18
ORIGINAL_ARTICLE
اطلس تاریخ اسلام
اطلس تاریخ اسلام
فصل اول کتاب به بحث درباره نقشه های جغرافیایی موجود در کتب جغرافیدانان مسلمان اختصاص یافته و نمونه های جالبی از این قبیل نقشه ها با شرح و توصیف و مقایسه های بسیار آمده است. در این فصل تحقیق عمیقی درباره فن نقشه کشی در میان مسلمانان و توسعه و تحول ذکر نمایش جهان بطورکلی و عالم اسلام بالاخص در میان مسلمانان و توسعه و تحول فکر نمایش جهان بطورکلی و عالم اسلام بالاخص در میان مسلمین، از آغاز اسلام تا قرن 4ﻫ.ق بعمل آمده و کلیه وقایع این چهار قرن به صورتی ابتکاری و جالب طی چندین جدول تنظیم گردیده است.
سپس اوضاع اجتماعی و جغرافیایی و تاریخی جزیره العرب، درصدر اسلام به تفضیل شرح گردیده و مسائلی نظیر پراکندگی قبایل و اماکن، پرستش اصنام و طرق ارتباطی و مراکز مهم جمعیت مانند مکه و مدینه قبل از بعثت حضرت رسول (ص) در نقشه های مفصل توصیفی ارائه شده است.
وقایع بعد از ظهور اسلام و بعثت حضرت پیامبر(ص) در غزوات مهم بدر و خندق و خیبر و فتح مکه و حجه الوداع و امثال آن با توصیف کافی به صورت نقشه هایی که درآن خط سیرها، میدان های رزم و صفوف قبیله های درگیر نشان داده شده، آمده است و در فصل دیگری، به شرح تبارنامه ها طی جداولی مفصل و مشروح پرداخته شده است.
درفصل بعد، فتوحات اسلام از شام و عراق و ایران و ماوارءالنهر و سند گرفته تا مصر و نوبه و مغرب و اندلس بیان گردیده و درتمام این موارد، وقایع تاریخی و خطوط عمده لشگرکشی ها و میدان های جنگ در نقشه های مفصل و دقیق ارائه شده و در پایان هر فصل، فهرست مفصلی از مراجع قدیم و جدید به زبان های مختلف ذکر شده است.
مؤلف، پس از بحث تفصیلی پیرامون فتوحات اسلامی و استقرار اسلام از سند تا اندلس، به سایر مراکز حکومتی اسلام در پهنه پرداخته و وقایع مربوط به خلفای اموی و عباسی و حکومت های مغرب و اندلس و غرناطه و یمن و جزیره العرب را به تفصیل بیان نموده و آنگاه مسائل تاریخی مربوط به ایران و سرزمین های غیرعربی را تحت عنوان جناح شرقی دولت های اسلامی ذکر کرده و تمام دوران های تاریخی از صدر اسلام تا زمان حاضر را همراه با جنگ های طلیبی، به گونه ای مفصل تر از طریق نقشه ها ارائه کرده است.
مسائل مربوط به مصر و شام و کشورهای اسلامی آفریقا تحت عنوان مسلمانان در بحرالمتوس (مدیترانه) از صدر اسلام تا زمان حاضر، در نقشه های متنوع توصیف شده و سپس تاریخ عثمانی از زمان سلطه ترکان سلجوقی تا زمان حاضر بیان گردیده و در پایان بخش تاریخی اطلس، گسترش اسلام در خاور دور آفریقای شرقی و مرکزی به تفصیل شرح داده شده است.
در بخش دیگری از این اطلس، به پایان وضع اقتصادی جهان اسلام طی دو قرن گذشته پرداخته شده و خصوصاً بر اهمیت فریضه الهی حج تکیه فراوان گردیده و نقشه های چند به این موضوع اختصاص یافته است.
در فصل آخر اطلس تاریخ اسلام، موضوع عالم اسلام در دوران جدید مورد مطالعه قرار گرفته و سیاست های استعماری غربی در جهان اسلام و روابط بین آنها در اوایل قرن 18 میلادی تا زمان حاضر به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است. همچنین به گسترش تدریجی مستملکات امپراطوری های انگلیس، روسیه تزاری، فرانسه، هلند و دیگر کشورهای استعمارگر اروپایی در آفریقا و آسیا اشاره شده و تحولات سیاسی قرن بیستم مخصوصاً پیامدهای جنگ اول جهانی و فروپاشی امپراطوری عثمانی و وقایع بین دو جنگ و بعد از جنگ جهانی و وضع جهان اسلام در آن بیان به تفصیل از طرق نقشه های تاریخی ارائه شده است.
https://www.sepehr.org/article_29198_8d8e58c589090122eec01de4ecd53a26.pdf
1998-04-21
58
60
ORIGINAL_ARTICLE
تهیه نقشه از بزرگترین زمین لرزه دوران اخیر
در 17 ژانویه 1995 میلادی پس از گذشت 5 ساعت از وقوع بزرگترین زمین لرزه ای که سکوت سحرگاهی شهر کوبه (Kobe ) را (یکی از شهرهای ساحلی ژاپن) درهم شکست، هواپیماهای عکسبرداری بر فراز منطقه آسیب دیده به پرواز درآمدند. آنها از منطقه ای به وسعت 5000 کیلومترمربع شامل نواحی کوبه، آواجی، اوزاکا، در حدود 20000 قطعه عکس هوایی تهیه کردند. در همین زمان (درست پس از به وقوع پیوستن زمین لرزه در کوبه)، یک گروه کار در کمیسیون تحقیقات زمین لرزه انجمن ژئوتکنیکی ژاپن توسط دکتر Okamoto سازماندهی و هدایت شده و برای بیان و بررسی فنی و چگونگی تشخیص و برداشت اطلاعات از منطقه برای بیان و بررسی فنی و چگونگی تشخیص و برداشت اطلاعات از منطقه با کمک عکس هایی که توسط هواپیماهای عکسبرداری از محل در قبل و بعد از زمین لرزه تهیه شده بود، آغاز به کار نمود. وظیفه این گروه طراحی و پیشنهاد سیستم جدیدی در ارزیابی و نقشه برداری منطقه بود که با استفاده از GPS هوابرد، بلوک بندی ناحیه، مثلث بندی هوایی، اندازه گیری و نقشه برداری، ایجاد توانایی عکسبرداری دیجیتال، سیستم دریافت داده های سه بعدی زمینی و ترکیب داده های زیربنایی آرشیوی اقدام نماید. با استفاده از 117000 قطعه عکسی که به صورت استرئوسکوپی برداشته شده و تعداد 100 قطعه عکسی که به طریقه عکسبرداری مستقیم از ناحیه ای به وسعت حدود 25000 کیلومترمربع تهیه گردیده، تصاویر سیستم اطلاعاتی بازسازی ترکیب و سیستم بازسازی زمین لرزه کوبه را مهیا سازد.
https://www.sepehr.org/article_29199_8965170d24a74514297cc005f1fa94c9.pdf
1998-04-21
61
64
فاطمه
رضیعی (مترجم)
1
کارشناس ارشد جغرافیای انسانی
AUTHOR