مرتضی میری؛ قاسم عزیزی؛ حسین محمدی؛ مهدی پورهاشمی
چکیده
پژوهش پیش‌رو با هدف معرفی مدل همسان‌سازی داده‌های زمینی و ارزیابی دقت داده‌های این مدلدر مقابل داده‌های اندازه‌گیری شده ایستگاه‌های همدیدی سطح کشور به انجام رسیده است. مدل همسان‌سازی داده‌های زمینی بطور مشترک توسط مراکز ناسا و نوآ با هدف شبیه‌سازی دقیق متغیرهای جریان و شرایط چرخه آب و انرژی توسعه داده شد. پوشش جهانی، قدرت تفکیک ...
بیشتر
پژوهش پیش‌رو با هدف معرفی مدل همسان‌سازی داده‌های زمینی و ارزیابی دقت داده‌های این مدلدر مقابل داده‌های اندازه‌گیری شده ایستگاه‌های همدیدی سطح کشور به انجام رسیده است. مدل همسان‌سازی داده‌های زمینی بطور مشترک توسط مراکز ناسا و نوآ با هدف شبیه‌سازی دقیق متغیرهای جریان و شرایط چرخه آب و انرژی توسعه داده شد. پوشش جهانی، قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالا به‌همراه سیستم مدلسازی ترکیبی داده‌های سنجش از دوری و مشاهدات زمینی از ویژگی‌های منحصر بفرد این مدل است. این مدل متغیرهای سیستم جو - زمین را در مقیاس‌های زمانی ماهانه و 3 ساعته با قدرت تفکیک مکانی 1 و 25/0 درجه جغرافیایی برآورد می‌کند، که خروجی آن نتیجه شبیه سازی چهار مدل سطحی Mosaic،Noah،CLMو VICمی‌باشد. برای ارزیابی مدل GLDAS،داده‌های متوسط دمای ماهانه 66 ایستگاه همدیدی با پراکنش مناسب در سطح ایران و نیز داده‌های مدل GLDASبا دقت مکانی 25/0×25/0 درجه جغرافیایی از سایت‌های مربوطه دریافت و پردازش شد. برای ارزیابی آماری داده‌های نام برده از آماره‌های ضریب تعیین(2r)، مجذور میانگین مربع خطا (Rmse)، شیب خط(Slope)، اریب(Bias) و ضریب کارایی مدل(EF) استفاده شد. مقایسه‌های آماری انجام شده نشان داد که داده‌های این مدل در سطح ایران از دقت بسیار مناسبی برخوردار می‌باشد و میزان خطای این مدل در برآورد متوسط دمای ایستگاه‌های مورد بررسی بسیار اندک و قابل چشم‌پوشی است. با وجود این در برخی مناطق بویژه درایستگاه‌های شمالی کشور مقدار برآورد مدل بیشتر از مقدار مشاهده‌ای و درتعداد محدودی از ایستگاه‌ها مانند کاشان و سنندج کمتر از مقدار مشاهده‌ای برآورد شده است. با توجه به پوشش جهانی، متغیرهای زیاد اقلیم - هیدرولوژی و نتایج این تحقیق که بیانگر دقت مناسب برآوردهای مدل جهانی همسان سازی داده‌های سطح زمین در پهنه ایران است، پیشنهاد می‌شود دقت متغیرهای دیگر این مدل نیز برای مناطق مختلف ایران مورد ارزیابی و واسنجی قرار گیرد.
مهسا پلرودی مقدم؛ سعید حمزه؛ مجید وظیفه دوست
چکیده
امروزه با توجه به کاهش منابع آب و بحران آبی موجود توجه به مدیریت صحیح یکپارچه منابع آب بخصوص در مناطق مرزی امری مهم و ضروری می‌باشد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه آگاهی از میزان بارش و رواناب و روند تغییرات آن در محدوده حوضه‌های آبریز است. اما عدم دسترسی به داده‌های میدانی کافی در حوضه‌های مرزی این امر را با مشکل اساسی روبه رو ...
بیشتر
امروزه با توجه به کاهش منابع آب و بحران آبی موجود توجه به مدیریت صحیح یکپارچه منابع آب بخصوص در مناطق مرزی امری مهم و ضروری می‌باشد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه آگاهی از میزان بارش و رواناب و روند تغییرات آن در محدوده حوضه‌های آبریز است. اما عدم دسترسی به داده‌های میدانی کافی در حوضه‌های مرزی این امر را با مشکل اساسی روبه رو می‌سازد. جهت فایق آمدن به این مشکل می‌توان از داده‌های سنجش از دور و مدل‌های جهانی استفاده نمود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی روند تغییرات بارش-رواناب در حوضه‌ی سد دوستی با استفاده از مدل جهانی سطح زمین (GLDAS) می‌باشد. بدین منظور از داده‌های جهانی سطح زمین در 7 پیکسل 5/1 در 5/1 درجه‌ای بین عرض‌های جغرافیایی 5/36-35 شمالی و طول‌های جغرافیایی67-5/59 غربی استفاده شد. نوع تغییرات و روند داده‌های مدل از طریق شبیه‌سازی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون‌های من-کندال و من-کندال دنباله‌ای در طی 10 سال از سال 2004 تا 2013 به صورت فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل داده‌ها نشان داد که در شرق و جنوب شرقی حوضه‌ی مورد مطالعه همبستگی بین بارش و رواناب ضعیف‌تر از سایر نقاط است همچنین در سطح اطمینان 95% برای داده‌های سالانه برای بارش تنها در پیکسل 7 و برای رواناب در پیکسل‌های 6 و 7 روند منفی هستند. در ارتباط با داده‌های فصلی، بارش تنها در فصل بهار در دو پیکسل 5 و 7 و رواناب در پیکسل 7 در فصل‌های زمستان و تابستان روند منفی تشخیص داده شد. نتایج این مدل نشان می‌دهد که مدل GLDAS جهت مطالعه بارش-رواناب در نقاطی که دسترسی به داده‌های زمینی دشوار است، می‌تواند بسیار کاربردی و مفید باشد زیرا امکان بررسی مناطق وسیع با هزینه‌ی کم را دارد.
