میلاد علیزاده بدرش؛ فرهاد حسینعلی
چکیده
تخصیص بهینه منابع آب به کشاورزی مخصوصاً در مناطق خشکی چون ایران امری ضروری است. یکی از عوامل مهم در تخصیص بهینه منابع آب، تعیین الگوی بهینه کشت در مزرعه است. در پژوهش حاضر، هم خصوصیات فیزیولوژیکی زمین در تناسب کشت مد نظر بوده است و هم جنبه های اقتصادی کشت و هم میزان امکان پذیر بودن کشت هر محصول در هر قطعه زمین از نظر تمایل کشاورزان به ...
بیشتر
تخصیص بهینه منابع آب به کشاورزی مخصوصاً در مناطق خشکی چون ایران امری ضروری است. یکی از عوامل مهم در تخصیص بهینه منابع آب، تعیین الگوی بهینه کشت در مزرعه است. در پژوهش حاضر، هم خصوصیات فیزیولوژیکی زمین در تناسب کشت مد نظر بوده است و هم جنبه های اقتصادی کشت و هم میزان امکان پذیر بودن کشت هر محصول در هر قطعه زمین از نظر تمایل کشاورزان به آن. به این منظور از تکنیک های مختلف برنامه ریزی خطی و تصمیم گیری چندمعیاره در کنار مدل تحلیلی SWOT استفاده شد. منطقه مورد مطالعه این تحقیق دشت قیقاج در استان آذربایجان غربی می باشد. در ابتدا هشت محصول مناسب کشت در این منطقه شناسایی و تناسب هر یک از زمین ها براساس خصوصیات فیزیولوژیک زمین، برای این محصولات بررسی شد. استفاده تلفیقی از دو مدل تصمیم گیری چندمعیاره AHP و TOPSIS براساس نُه شاخص مهم تأثیرگذار در محصول، نشان داد که در بین این محصولات، کشت گندم، کلزا و جو در این منطقه ایده آل می باشد. سپس برای بهینه سازی کشت از برنامه ریزی خطی با اعمال محدودیت های موجود تحت چهار سناریوی مختلف با هدف به حداکثر رساندن سود اقتصادی، استفاده شد. نتایج پیاده سازی سناریوها نشان داد که با حذف برخی از محصولات آب بر نظیر سیب زمینی و ذرت دانه ای که رتبه های پایینی را در رده بندی تناسب کشت کسب کرده اند، سود اقتصادی افزایش و مصرف آب کاهش می یابد. مرحله انتهایی کار تعیین کشت مناسب برای هر قطعه زمین است. بنابراین با در اختیار داشتن نتایج روش ها که حاصل تصمیم گیری چندمعیاره، بررسی فیزیولوژیکی و چهارسناریوی برنامه ریزی خطی بود و اولویت های کشت در منطقه و مساحت های مناسب کشت هر محصول را دربرداشت، با اتخاذ رویکردی عمل گرایانه و تحلیلی همه جانبه و بهره گیری از نظر کارشناسان، مدل تحلیلی SWOT به خدمت گرفته شد و محصول مناسب برای کشت به هر یک از قطعات زمین تخصیص یافت، به صورتی که در آن سابقه و اولویت کشت کشاورزان بر اساس دانش کشت هم در نظر گرفته شد. الگوی مناسب به دست آمده نسبت به وضع موجود موجب 2,052,120,000 ریال افزایش سود و 90.770.6 متر مکعب کاهش مصرف آب می شود. از مزایای اصلی روش استفاده شده، بهره گیری هم زمان از نتایج مدل های تصمیم گیری چندمعیاره، برنامه ریزی خطی و شرایط کشت در منطقه در راستای پیشنهاد یک الگوی کشت عملیاتی و همه جانبه است.
سیستم اطلاعات جغرافیایی
محمدامین دانشفر؛ مهدی ارجمند
چکیده
پسماند نهایی ناشی از استفاده سیال حفاری پایه روغنی در عملیات حفاری چاه‌های نفت و گاز پس از انجام فرآیندهای مختلف بر روی آن بایستی به‌صورت مناسبی دفن شود. این تحقیق به‌منظور انتخاب مکان‌های مناسب دفن پسماند حفاری روغنی تولیدشده از میادین نفت و گاز تحت مدیریت IOOC در شرق خلیج‌فارس (مناطق قشم، کیش، سیری و لاوان) صورت گرفته است. مطالعه ...
بیشتر
پسماند نهایی ناشی از استفاده سیال حفاری پایه روغنی در عملیات حفاری چاه‌های نفت و گاز پس از انجام فرآیندهای مختلف بر روی آن بایستی به‌صورت مناسبی دفن شود. این تحقیق به‌منظور انتخاب مکان‌های مناسب دفن پسماند حفاری روغنی تولیدشده از میادین نفت و گاز تحت مدیریت IOOC در شرق خلیج‌فارس (مناطق قشم، کیش، سیری و لاوان) صورت گرفته است. مطالعه مذکور از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی ـ تحلیلی است. در این پژوهش به‌منظور شناسایی مکان‌های مناسب دفن پسماند حفاری روغنی در جزیره لاوان از نتایج حاصل از روش AHP در GIS استفاده شد. نتایج به‌دست آمده از روش AHP نشان داد که فاصله از مراکز جمعیتی (وزن 0.229)، فاصله از جاده‌ها (وزن 0.161)، فاصله از رودخانه (وزن 0.137) و فاصله از فرودگاه (وزن 0.108) از بین زیرمعیارهای (لایه‌ها) در نظر گرفته شده برای انتخاب مکان مناسب دفن پسماند در جزیره لاوان به‌ترتیب دارای اهمیت بیشتری هستند. لایه‌های مذکور تأثیر بیشتری را نسبت به دیگر لایه‌ها در انتخاب مکان‌های مناسب دفن پسماند در این جزیره دارند. با استفاده از نرم‌افزار GIS محدوده‌های مناسب دفن پسماند در ۵ کلاس با درجه‌های خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و بسیار ضعیف به‌عنوان مکان‌های پیشنهادی معرفی شدند. تحلیل فضایی نقشه‌های نهایی به‌دست آمده حاکی از مناسب بودن سایت‌های ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ (اراضی واقع در مرکز جزیره لاوان) برای دفن پسماند حفاری است. دوری از مراکز جمعیتی، جاده‌ها، رودخانه و فرودگاه این مناطق را به مکان‌های مناسب دفن پسماند در راستای توجه به معیارهای زیست‌محیطی و فرهنگی ـ اجتماعی تبدیل می‌نماید.
علیرضا دربان آستانه؛ سجاد فردوسی؛ حمید رضا شاه محمدی
چکیده
گردشگری دریایی یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین شاخه‌های گردشگری به شمار می‌آید که در دهه‌های اخیر رونق بسیاری یافته و بخش قابل توجهی از اقتصاد گردشگری را به خود اختصاص داده است. در این میان کشور ایران با وجود برخورداری از مرزهای ساحلی وسیع در شمال و جنوب تاکنون نتوانسته خدمات مطلوبی را در ارتباط با گردشگری دریایی به گردشگران ارائه ...
بیشتر
گردشگری دریایی یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین شاخه‌های گردشگری به شمار می‌آید که در دهه‌های اخیر رونق بسیاری یافته و بخش قابل توجهی از اقتصاد گردشگری را به خود اختصاص داده است. در این میان کشور ایران با وجود برخورداری از مرزهای ساحلی وسیع در شمال و جنوب تاکنون نتوانسته خدمات مطلوبی را در ارتباط با گردشگری دریایی به گردشگران ارائه نماید. از جمله اقداماتی که می‌توان در این زمینه انجام داد احداث سایت‌های گردشگری دریایی در مناطق ساحلی است. به منظور مکانیابی چنین سایت‌هایی در نظر گرفتن معیارهایی بدین شرح ضروری است: فاصله از دریا، دید نسبت به دریا، آفتاب‌گیری، کاربری اراضی، فاصله از مخاطرات طبیعی همچون گسل، سیلاب، فرسایش، فاصله از سکونتگاه‌ها، فاصله از رودخانه و دریاچه، فاصله از شبکه معابر، فاصله از مناطق حفاظت شده و درصد شیب. بر این اساس پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناسایی مطلوب‌ترین نقاط به منظور احداث سایت گردشگری دریایی تدوین گردیده است. اطلاعاتموردنیاز به روش کتابخانه‌ایجمع‌آوری گردیده است. جهت وزن دهی به معیارهای مورد بررسی از طریق نظرخواهی از 32 کارشناس و متخصص و از روش AHP استفاده شده است. پس از تعین وزن هر یک از معیارها، لایه‌های اطلاعاتی هر یک از معیارها در محیط GIS ایجاد گردیده و در نهایت با روی هم‌گذاری لایه‌های اطلاعاتی، مناسب‌ترین مکان‌ها جهت ایجاد سایت گردشگری دریایی معرفی گردیده است. بر این اساس چهار محدوده در شهرستان تنکابن به منظور جانمایی سایت گردشگری دریایی نسبت به سایر نقاط، مطلوب تشخیص داده شده است. بنابراین برنامه‌ریزی مناسب برای ایجاد سایت‌های گردشگری دریایی در مکان‌های پیشنهاد شده به ترتیب اولویت، توسعه پایدار گردشگری و متقابلاً توسعه اقتصادی منطقه را به همراه خواهد داشت.
رضا برنا
چکیده
مکانیابی مناطق صنعتی با در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، یک فاکتور کلیدی در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای می‌باشد. مکان مناسب برای استقرار صنایع به دامنه وسیعی از معیارها توجه داشته و فواید اقتصادی و اجتماعی را با پایداری زیست محیطی هماهنگ و همراه می‌نماید. این تحقیق از نوع کاربردی است که با روش تصمیم‌گیری چندمعیاره ...
بیشتر
مکانیابی مناطق صنعتی با در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، یک فاکتور کلیدی در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای می‌باشد. مکان مناسب برای استقرار صنایع به دامنه وسیعی از معیارها توجه داشته و فواید اقتصادی و اجتماعی را با پایداری زیست محیطی هماهنگ و همراه می‌نماید. این تحقیق از نوع کاربردی است که با روش تصمیم‌گیری چندمعیاره در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام می‌شود. لایه‌های اطلاعاتی مورد استفاده در این تحقیق مشتمل بر لایه‌های بارش، سرعت باد، خاک، کاربری اراضی، ارتفاع، شبکه آبراهه، مناطق حفاظت شده،مراکز صنعتی، شبکه راه‌ها و شهرها می‌باشد. در این تحقیق برای مکانیابی مناطق مناسب جهت احداث صنایع از معیارهای اقلیم، عوامل طبیعی، عوامل زیست محیطی و عوامل اقتصادی- اجتماعی استفاده و پسازتعیینفاکتورهای مؤثردر مکان یابی صنایع؛ با انجام مدل سازی و تجزیه و تحلیل داده‌های فضایی به کمک نرم افزار GIS به تهیه نقشه‌های فاکتورهای مؤثر در مکانیابی صنایع پرداخته شد. پس از وزن دهی لایه‌ها بر اساس مدل AHP،و بهره گیری از نرم افزار EC2000، از قابلیت‌های نرم افزار GIS به منظور تلفیق و هم پوشانی نقشه‌ها استفاده شد، و در نهایت نقشه مکانیابی صنایع تهیه گردید. نتایجپژوهش نشانمی‌دهدکه مناطق مجاز جهت مکانیابی صنایع در طبقه عالی، با مساحتی بالغ بر 5/1566973هکتار از اراضی منطقه مطالعاتی رابه خوداختصاصداده،اینمناطقاکثراًدر قسمت جنوبی، جنوب غربی، شمالی، غرب و شرق و مرکز استان خوزستانقرار دارند.
امیر محمودزاده؛ ایران غازی؛ مریم عسکری
چکیده
زلزله به عنوان مخرب‌ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شود که این مسأله در بافت‌های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چراکه بافت های فرسوده، ساختاری متمایزو منحصربه فرد دارند. مساحت محدوده بافت فرسوده شهر ایلام، 374 هکتار است که 19% سطح کل محدوده را که شامل محلات قدیمی و بافت مرکزی شهر می‌باشد، ...
بیشتر
زلزله به عنوان مخرب‌ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شود که این مسأله در بافت‌های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چراکه بافت های فرسوده، ساختاری متمایزو منحصربه فرد دارند. مساحت محدوده بافت فرسوده شهر ایلام، 374 هکتار است که 19% سطح کل محدوده را که شامل محلات قدیمی و بافت مرکزی شهر می‌باشد، در بر گرفته است. روش تحقیق انتخاب شده برای این پژوهش روش توصیفی تحلیلی و میدانی است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی مدیریت بحران زلزله در بافت فرسوده شهر ایلام استکه شاخص‌هایی همچون نوع مصالح، قدمت ساختمان‌ها، تعداد طبقات، نوع کاربری، سطح اشغال، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، عرض معابر و مساحت بررسی‌شده‌اند.نتایج حاصله نشان می‌دهدکه مصالح ساختمانی بیشترین وزن را به خود اختصاص داده و بقیه عوامل تابعی از وضعیت مصالح بکار رفته در سازه بوده است.نقشه خروجی آسیب‌پذیری نشان داد که از کل مساحت محدوده به استثنای معابر، 9/8 درصد دارای آسیب‌پذیری خیلی زیاد،59 درصد دارای آسیب‌پذیری زیاد، 23 درصد دارای آسیب‌پذیری متوسط، 6/3 درصد دارای آسیب‌پذیری کم و 5/5 درصد آسیب‌پذیری بسیار کم بوده است و در مجموع 9/67 درصد محدوده بافت فرسوده بر اساس شاخص‌های موجود آسیب‌پذیرمی‌باشند. پیشنهادات حاصل از پژوهش در سه حوزه آسیب پذیری زیاد آسیب پذیری متوسط و آسیب پذیری کم ارائه شده است.
علی محمدپور؛ امیر حمزه ضرغامی؛ سعید ضرغامی
چکیده
پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در طرح‌های شهری و برنامه‌های آن با مباحثی مانند مکانیابی کاربری‌ها و مقاوم سازی بناها در نظر گرفته شده است. این مباحث به دنبال کاهش خسارت و افزایش توان مقاومت در شهر با رعایت اصول پدافند غیرعامل در تأسیسات حیاتی، حساس، مهم و مدیریتی می‌باشد. شهر سنندج به عنوان مرکز استان کردستانو قرار ...
بیشتر
پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در طرح‌های شهری و برنامه‌های آن با مباحثی مانند مکانیابی کاربری‌ها و مقاوم سازی بناها در نظر گرفته شده است. این مباحث به دنبال کاهش خسارت و افزایش توان مقاومت در شهر با رعایت اصول پدافند غیرعامل در تأسیسات حیاتی، حساس، مهم و مدیریتی می‌باشد. شهر سنندج به عنوان مرکز استان کردستانو قرار گیری مراکز مهم مدیریتی و تأسیسات حیاتی و مهم در این شهر از اهمیت زیادی برخودار است. لذا پژوهش حاضر به بررسی و شناخت عناصر و تأسیسات و پهنه‌های آسیب‌پذیر شهر سنندج با رویکرد پدافند غیرعامل پرداخته است. بر این اساس پنج معیار اصلی و یازده زیر معیار بر اساس نظر کارشناسان به عنوان عناصر و پهنه‌های مهم شهر سنندج فهرست‌بندی شده است. برای امتیاز دهی به این معیارهای از 14 کارشناس به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و جهت تحلیل آن از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. بیشترین میزان آسیب‌پذیری به ترتیب مربوط به معیار شریان حیاتی با امتیاز 623/0، مراکز مدیریت بحران با امتیاز 300/0 و کمترین میزان آسیب‌پذیری مربوط به معیار مراکز پشتیبانی با 029/0 می‌باشد. این امتیازها با استفاده از نرم افزار Arc Map درونیابی شده و مناطق آسیب‌پذیر مشخص شده است. سپس برای بررسی کاهش آسیب‌پذیری شهر با استفاده از مدل SWOT اقدام به تدوین راهبردها و جهت اولویت بندی آنها از مدل QSPM استفاد شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که منطقه پنج شهرداری سنندج به دلیل داشتن تأسیسات حیاتی و حساس و مهم و عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل، به ویژه در مکانیابی و استتار و اختفاء به عنوان پهنه آسیب‌پذیر شهر شناخته شده است. در نهایت می‌توان بیان کرد که شهر سنندج از نظر اصول پدافند غیرعامل دارای نقاط ضعف می‌باشد. بر اساس مدل‌های بکار رفته، موقعیت شهر رقابتی است که در این زمینه راهبردهای مناسب با موقعیت رقابتی ارائه شده است.
زهره فنی؛ عبدالله روشن
چکیده
یکی از اصول بنیادی در پدافند غیرعامل، مکان‌گزینی ایستگاه‌های آتشنشانی است. ایمنی شهر در برابر سوانح و حوادث بویژه آتش‌سوزی در کاربری‌های مختلف و تضمین امنیت جانی و مالی شهروندان برعهده این عنصر مهم شهری است. ایستگاه‌های آتشنشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات‌رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان ...
بیشتر
یکی از اصول بنیادی در پدافند غیرعامل، مکان‌گزینی ایستگاه‌های آتشنشانی است. ایمنی شهر در برابر سوانح و حوادث بویژه آتش‌سوزی در کاربری‌های مختلف و تضمین امنیت جانی و مالی شهروندان برعهده این عنصر مهم شهری است. ایستگاه‌های آتشنشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات‌رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه شهرها دارند. بدیهی است خدمات‌رسانی به‌موقع ایستگاه‌های آتشنشانی، بیش از هر چیز مستلزم اسقرار آنها در مکان‌های مناسب می‌باشد که بتوانند در اسرع وقت، بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت‌های محیط شهری از‌یک‌سو و با ایجاد کمترین آثار منفی به زندگی ساکنان شهر از‌سوی دیگر به محل حادثه برسند و اقدامات امدادرسانی را به انجام برسانند. از‌این‌رو می‌توان به ارزش زمان در امدادرسانی و کاهش زمان تأخیر برای کمک به مصدومین در شبکه شهری پی برد. از اهداف این پژوهش می‌توان به بررسی وضع موجود ایستگاه‌های آتشنشانی، عملکرد آنها در هنگام بروز سوانح، سطح پوشش ایستگاه‌های موجود و یافتن بهترین مکان برای ساخت ایستگاه‌های جدید آتشنشانی در شهر بهبهان اشاره کرد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که شهر بهبهان، دارای دو ایستگاه آتشنشانی، یکی در شرق و دیگری در جنوب غرب است و بخش‌های شمال شرق و شمال غرب شهر، خارج از سطح پوشش آنها قرار دارند. از‌این‌رو، پژوهش حاضر با استفاده از مدل AHP به تجزیه و تحلیل ایستگاه‌های موجود و وضعیت خدمات‌رسانی آنها در هنگام بروز سوانح پرداخته و در نهایت با تأکید بر اصول پدافند غیرعامل، به مکان‌گزینی بهینه احداث ایستگاه‌های جدید آتشنشانی که به کمک ایستگاه‌های موجود، قادر خواهند بود کل منطقه را تحت پوشش قرار دهند، اقدام شده است.
محمدرضا پورمحمدی؛ کیومرث ملکی؛ فرهاد برندکام؛ آرزو شفاعتی
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 97-107
چکیده
از مهمترین موضوعاتی که باید در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها مد نظر قرارگیرد، فراهم نمودن امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها، همچنین رعایت برخی تمهیدات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار این نوع بحران‌ها می‌باشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای (جنگ و...) ...
بیشتر
از مهمترین موضوعاتی که باید در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها مد نظر قرارگیرد، فراهم نمودن امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها، همچنین رعایت برخی تمهیدات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار این نوع بحران‌ها می‌باشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای (جنگ و...) بسیاری بوده و خسارات مالی و جانی فراوانی را متحمل شده است. از این رو جایگاه نظری و عملی دفاع و پدافند، در برابر بحران در این گستره اهمیت بسیار یافته است. با توجه به این مسائل، کاربرد پدافند غیرعامل و توجه به اصول آن درطراحی و برنامه‌ریزی شهری می‌تواند تا حد زیادی به کاهش آثار مخرب این نوع بحران‌ها بیانجامد. از مهمترین توانایی هایGIS که آن را به عنوان سیستمی ویژه و انحصاری مجزا می‌کند توانایی تلفیق داده‌ها برای مدل‌سازی، مکانیابی و تعیین تناسب اراضی از طریق ارزش‌گذاری پهنه سرزمین است که با استفاده از تلفیق و ترکیب معیارها، نقاط پرمخاطره را مشخص می‌کند. این مقاله به شفاف‌سازی رابطه بین پدافند غیرعامل با برنامه‌ریزی شهری، بویژه برنامه‌ریزی و ارزیابی کاربری اراضی شهری، همچنین نقش آن در حفظ امنیت شهروندان و زیرساخت‌های شهری، در سطح شهر سنندج با استفاده از نرم افزارArc GIS10 و AHP می‌پردازد.
محمد حسن صدوق؛ تیمور جعفری؛ حجت اله اسکندری
دوره 19، شماره 76 ، بهمن 1389، ، صفحه 34-38
چکیده
بررسى عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش هاى یک منطقه و پهنه بندى خطرهاى حاصل از آن مى تواند کمک مؤثرى در کاهش خسارت هاى حاصل از این پدیده بنماید. تحقیق حاضر تلاشى در این زمینه بوده و با بررسى عوامل مؤثر ایجاد زمین لغزش ها اقدام به پهنه بندى خطر حرکات تودهاى حوزه آبخیز قره چاى به روش تحلیل سلسله مراتبى (AHP) نموده است. حوضه ...
بیشتر
بررسى عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش هاى یک منطقه و پهنه بندى خطرهاى حاصل از آن مى تواند کمک مؤثرى در کاهش خسارت هاى حاصل از این پدیده بنماید. تحقیق حاضر تلاشى در این زمینه بوده و با بررسى عوامل مؤثر ایجاد زمین لغزش ها اقدام به پهنه بندى خطر حرکات تودهاى حوزه آبخیز قره چاى به روش تحلیل سلسله مراتبى (AHP) نموده است. حوضه قره چاى یکى از زیر حوضه هاى رودخانه اترک مى باشد. روش کار به این صورت انجام گرفت که ابتدا عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش هاى منطقه بررسى شده و مهمترین عوامل مؤثر به ترتیب شامل سنگ شناسى، همسوئى شیب (ساختمانى، توپوگرافى)، شیب، جهت شیب، کاربرى اراضى، فاصله از روستا، تراکم شبکه زهکشى، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، طبقات ارتفاعى شناسایى شدند و سپس نقشه پراکنش زمین لغزش ها تهیه شد. در روش تحلیل سلسله مراتبى از ده عامل یاد شده استفاده شد که در این روش عوامل در نظر گرفته شده به صورت زوجى مقایسه شده و وزن عوامل محاسبه مى شود، براى کلاس بندى عوامل نیز با در نظر گرفتن درصد سطح لغزش یافته امتیاز دهى آنها انجام پذیرفت. در پایان با درنظر گرفتن وزن هاى بدست آمده براى هر عامل و امتیازهایى که به خود اختصاص دادند مدل پهنه بندى بدست آمد. براین اساس محدوده به پنج ریسک تقسیم گردید. نقشه بدست آمده به پنج طبقه با ریسک خیلى زیاد با 6/2 کیلومترمربع، زیاد با 4/14 کیلومترمربع، متوسط با 5/14 کیلومترمربع، پهنه کم با 6/4 کیلومترمربع و پهنه خیلى کم با 1/2 کیلومترمربع تقسیم بندى گردید.
سید حسن صدوق ونینی؛ جمیله توکلی نیا؛ امید زارعی
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 32-39
چکیده
با توجه به این که روند رشد شهرنشینى در ایران درپى تحولات اقتصادى، اجتماعى عمیق دهه هاى قبل، در سالهاى اخیر موجب رشد لجام گسیخته شهرهاى با نقش ملى و ناحیه اى گردیده و بدون تناسب با ظرفیت ها و امکانات طبیعى منطقه پیامدهاى ناخوشایندى را در فضاى کالبدى - زیستى درون شهر به همراه داشته است، رشد جمعیت با اشغال فضاى شهرى، عدم تعادل ...
بیشتر
با توجه به این که روند رشد شهرنشینى در ایران درپى تحولات اقتصادى، اجتماعى عمیق دهه هاى قبل، در سالهاى اخیر موجب رشد لجام گسیخته شهرهاى با نقش ملى و ناحیه اى گردیده و بدون تناسب با ظرفیت ها و امکانات طبیعى منطقه پیامدهاى ناخوشایندى را در فضاى کالبدى - زیستى درون شهر به همراه داشته است، رشد جمعیت با اشغال فضاى شهرى، عدم تعادل در ساخت و بافت شهر را به وجود آورده و آسیب هاى جبران ناپذیرى را در محیط زیست شهرى وارد ساخته است. در نتیجه پهنه بندى زمین براى توسعه فیزیکى شهرها همواره مورد توجه جغرافیدانان و برنامه ریزان شهرى قرار گرفته است و بنابراین مکان یابى اراضى مناسب براى توسعه فیزیکى شهرها بسیار ضرورى است. در این مقاله با استفاده از مدل AHP در نرم‌افزار ARC GISپهنه بندى زمین براى توسعه فیزیکى شهر شیراز بر پایه 8 معیار (شیب، جنس زمین، سطح ایستایى آب هاى زیرزمینى، قابلیت زمین، حریم رودخانه، فاصله از گسل، ارتفاع و بافت خاک) ارزیابى شده و نقشه پهنه بندى زمین به دست آمد. نقشه پهنه بندى به دست آمده، سه پهنه اولویت دار با تناسب بالا (21516 هکتار)،با تناسب کم (23069 هکتار) ونامناسب (23289 هکتار) براى توسعه فیزیکى را نشان مى دهد و مى تواند مورد استفاده مدیران و برنامه ریزان شهرى قرار گیرد.
