مسائل مناطق مرزی کشور
مهدی صفری نامیوندی؛ سیدعلی عبادی نژاد؛ مهدی کاظمی؛ یحیی قبادی؛ صادق یاسمی
چکیده
وضعیت ژئومورفولوژیکی نوار مرزی، نقش مهمی در تأمین امنیت مرزها و در نتیجه امنیت کشور دارد. بر این اساس، توجه به وضعیت ژئومورفولوژی مرزها در اهداف نظامی ضروری است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به شناسایی مناطق آسیب پذیر شهرستان مریوان در برابر نفوذ دشمن و همچنین مناطق مستعد این شهرستان برای احداث پایگاه های نظامی و مراکز ...
بیشتر
وضعیت ژئومورفولوژیکی نوار مرزی، نقش مهمی در تأمین امنیت مرزها و در نتیجه امنیت کشور دارد. بر این اساس، توجه به وضعیت ژئومورفولوژی مرزها در اهداف نظامی ضروری است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به شناسایی مناطق آسیب پذیر شهرستان مریوان در برابر نفوذ دشمن و همچنین مناطق مستعد این شهرستان برای احداث پایگاه های نظامی و مراکز دیدبانی پرداخته شده است. در این پژوهش از اطلاعات کتابخانه ای، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM و لایه های رقومی اطلاعاتی به عنوان داده های پژوهش استفاده شده است. مهمترین ابزارهای پژوهش ArcGIS 10.3 (به منظور تهیه نقشه های مورد نیاز) وExpert Choice 11 (به منظور اجرای مدل AHP) بوده است. در این پژوهش همچنین از مدل تلفیقی منطق فازی و AHP استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله، بخش های غربی و جنوب غربی شهرستان مریوان به دلیل دور بودن از پایگاه های نظامی و نقاط شهری و نزدیکی به پادگانه های رودخانه، توان آسیب پذیری بیشتری در برابر نفوذ دشمن دارند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که بخش هایی از محدوده شهرستان مریوان که عمدتاً منطبق بر مناطق مرکزی شهرستان است، توان بالایی برای احداث پایگاه های نظامی و مراکز دیدبانی دارد. این مناطق به دلیل ارتفاع زیاد، شیب کم، جهات غربی، داشتن میدان دید وسیع، نزدیکی به جاده های اصلی و دور بودن از پایگاه های نظامی، توان بالایی در راستای اهداف مورد نظر دارند. مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده است که در مکان یابی پایگاه های نظامی موجود در شهرستان مریوان، به عوامل ژئومورفولوژیکی توجه زیادی نشده است و ضروری است تا برای ایجاد امنیت در این منطقه، پایگاه های نظامی و مراکز دیدبانی جدیدی متناسب با توان ژئومورفولوژیکی منطقه احداث کرد.
حاتم پرنیان؛ کرامت الله زیاری؛ محمد میره ای؛ مهدی مدیری
چکیده
آمایش مناطق مرزی، بهره‌برداری مطلوب از کلیه امکانات انسانی و فضایی این مناطق در جهت بهبود وضع مادی و معنوی جامعه به دنبال تبیین مبانی نظری سازماندهی مطلوب فضایی پایدار انسان، سرزمین و فعالیت‌های انسانی در مناطق مرزی با توجه به ویژگی‌های این مناطق در چارچوب طرح آمایش سرزمین و تحقق توسعه و امنیت ملی است.به واقع می‌توان گفت که برنامه ...
بیشتر
آمایش مناطق مرزی، بهره‌برداری مطلوب از کلیه امکانات انسانی و فضایی این مناطق در جهت بهبود وضع مادی و معنوی جامعه به دنبال تبیین مبانی نظری سازماندهی مطلوب فضایی پایدار انسان، سرزمین و فعالیت‌های انسانی در مناطق مرزی با توجه به ویژگی‌های این مناطق در چارچوب طرح آمایش سرزمین و تحقق توسعه و امنیت ملی است.به واقع می‌توان گفت که برنامه ریزی برای توسعه مناطق محروم و عقب مانده به ویژه مناطق مرزی به علت جایگاه شان در توسعه و امنیت در بسیاری از کشورها ازجمله ایران ضرورت تام یافته است. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف توسعهای کاربردی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی می‌باشد که از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصین در زمینه مطالعات مرزی می‌باشد، که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 30 نفر از بین آنها انتخاب شده است.در ادامه به تحلیل مفهوم استنباطی مرز از دیدگاه‌های مختلف پرداخته شده و با مطالعه وضعیت توسعه یافتگی مناطق نابرابری ها مشخص شده اند. همچنین جایگاه ناحیه موردمطالعه در مبادلات مرزی نیز با استفاده از ارائه آمارهای موجودبررسیشده است.سپس با استفاده از الگوی تحلیلی SWOT به شناخت سایر توانمندی‌ها و مشکلات محیطی ناحیه مورد مطالعه با رویکرد آمایشی جهت برنامه ریزی توسعه پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از این است که مناطق مرزی ازلحاظ برخورداری در وضعیت محروم قرار دارند و همچنین از ظرفیت‌های این مناطق به نحو درستی استفاده نشده است، که با یک برنامه استراتژیک متناسب می‌توان در جهت دست‌یابی به توسعه این مناطق گام برداشت.
میرنجف موسوی؛ مارال رحیمی
چکیده
توسعة پایدار در یک کشور با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی، نیروی انسانی، تکنولوژی و منابع مالی متعلق به آن کشور و درخور آن می‌‌تواند تحقق یابد و انجام چنان توسعهای تنها در محیط یاد شده، پایدار خواهد بود. از این رو، هدف تحقیق حاضر، تبیین نقش مؤلفه‌‌های جمعیتی بر تحقق ابعاد توسعة پایدار مناطق مرزی استان آذربایجان غربی بوده بنابراین، ...
بیشتر
توسعة پایدار در یک کشور با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی، نیروی انسانی، تکنولوژی و منابع مالی متعلق به آن کشور و درخور آن می‌‌تواند تحقق یابد و انجام چنان توسعهای تنها در محیط یاد شده، پایدار خواهد بود. از این رو، هدف تحقیق حاضر، تبیین نقش مؤلفه‌‌های جمعیتی بر تحقق ابعاد توسعة پایدار مناطق مرزی استان آذربایجان غربی بوده بنابراین، جامعة آماری تحقیق را تعداد 9 شهرستان مرزی استان آذربایجان غربی در سال 1390 تشکیل داده است. این تحقیق به روش «توصیفی ـ تحلیلی» و با استفاده از مدل‌های کمّی به انجام رسیده است. داده‌‌های تحقیق به روش کتابخانهای (اسنادی) جمع‌‌آوری گردید. در این راستا، ابتدا به تحلیل جمعیت‌‌شناختی شهرستانهای استان آذربایجان غربی طی سال‌های 1390 ـ 1355، پرداخته شد، سپس رتبه‌‌بندی شهرستانهای استان از نظر شاخص‌‌های مختلف توسعة پایدار در سال 1390 با استفاده از مدل ویکور (در محیط نرم افزار Excel) و سطح‌‌بندی آنها با بهره‌‌گیری از روش تحلیل خوشه‌‌ای سلسله مراتبی با استفاده از نرم افزار SPSS 16 انجام شد. نتایج محاسبات حاکی از آن است که رتبة شهرستانها در بخش‌‌های مختلف، متفاوت بوده و در نهایت نیز، شهرستان ارومیه بسیار برخوردار و شهرستان شوط محروم‌ترین شهرستان، شناخته شد. برای بررسی میزان نابرابری‌‌های میان شهرستانها نیز از مدل ضریب پراکندگی (CV) استفاده گردید. کاربرد این مدل، نشان داد که در بین شاخص‌‌های مختلف، بیشترین میزان نابرابری در شاخص‌‌های اقتصادی و کمترین میزان نابرابری در شاخص‌‌های زیست‌‌محیطی بوده است. براساس نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاریبا نرم‌‌افزار LISREL، مؤلفه‌‌های جمعیتی بیشترین تأثیر مثبت را بر بعد اقتصادی توسعة پایدار داشته‌‌اند. در آزمون فرضیه‌‌ها مشخص شد که تمامی مؤلفه‌‌های جمعیتی مورد بررسی، بر تحقق ابعاد توسعة پایدار مؤثر بوده‌‌اند.
