اطلاعات جغرافیایی
امیر محمد صالح آبادی؛ سید هادی قدوسی فر؛ علی محمدپور
چکیده
برنامهریزان منظر به دنبال ایجاد ارتباط مناسب میان توزیع مکانی خدمات پارکهای شهری با ساکنین شهرها هستند. توازن توزیع فضایی فضاهای سبز شهری یکی از جدیدترین موضوعات مورد مطالعه در حوزه برنامهریزی منظر در سطح جوامع علمی جهان است. بررسی مطالعات پیشین نشان میدهد که برای انجام تحلیلهای متناسب با توازن فضایی از تکنیکهایی ...
بیشتر
برنامهریزان منظر به دنبال ایجاد ارتباط مناسب میان توزیع مکانی خدمات پارکهای شهری با ساکنین شهرها هستند. توازن توزیع فضایی فضاهای سبز شهری یکی از جدیدترین موضوعات مورد مطالعه در حوزه برنامهریزی منظر در سطح جوامع علمی جهان است. بررسی مطالعات پیشین نشان میدهد که برای انجام تحلیلهای متناسب با توازن فضایی از تکنیکهایی همچون تحلیل شبکه و منطق فازی در GIS استفاده میشود. روشهای تحلیلی مذکور از دیدگاه فنی به بانک اطلاعاتی گسترده نیاز دارند که باعث صرف هزینههای بسیار خواهد شد. هدف این پژوهش، ارائه مدلی برای اندازهگیری نابرابری فضایی، بدون استفاده از دادههای تحلیل شبکه است که نشاندهنده عدم دسترسی به خدمات پارکهای شهری باشد. از اینرو مقاله حاضر با تعیین حوزه عرضه و تقاضا برای هر پارک به کمک ضریب فاصله هندسی و ضریب توزیع فضایی، جنبهای نوآورانه را برای محاسبه آن پیشنهاد میدهد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد شاخص حوزه عرضه و تقاضای اولیه نسبت به شاخص حوزه عرضه و تقاضای جدید دقت کمتری دارد و شاخص D نتایج را مورد ارزیابی قرار میدهد. انتظار میرود یافتههای پژوهش، به برنامهریزان منظرشهری کمک کند تا بهطور کلی محدوده خارج از دسترس پارکها را درک کرده و اولویت برای ارائه خدمات متوازن پارکها به مخاطب را تعیین کنند. نتایج بهدستآمده به کمک تحلیل GIS نشان میدهد پارکهایی که شاخص D آنها حدّ واسط 0.08 تا 0.03 است، نسبت میان ضرایب آنها در محدوده هشدار قرار دارند و پارکهایی با شاخص D بین 0.7 تا 0.34 در محدوده بحرانی هستند. منطقه یک تهران بهاندازه کافی پاسخگوی نیازهای عرضه و تقاضای ساکنان نیست و در بخشهایی از منطقه، این کمبود کاملاً احساس میشود. همچنین نشان میدهد پارکهایی با مساحت کم و فاصله کم از یکدیگر، وضعیت عرضه و تقاضای نامطلوبتری دارند، زیرا فاصله کم پارکهای کوچک از یکدیگر، از قدرت آنها در جذب افراد از فواصل طولانیتر میکاهد.